عوامل خطر، راه‌های پیشگیری و درمان سکته قلبی

برای پیشگیری از سکته قلبی مراجعه به متخصص قلب و عروق مهم‌ترین قدمی است که باید بردارید. بیماری های زمینه‌ای، سبک زندگی ناسالم و مصرف برخی داروها می‌تواند احتمال بروز سکته قلبی را در فرد بالا ببرد. برای درمان سکته قلبی نیز باید با پزشک مشورت داشته باشید و فورا با اورژانس تماس بگیرید.  

درمان بعد از حمله قلبی

مهمترین عامل در مدت درمان بعد از حمله قلبی و زمان بهبود و زمان بازگشت به فعالیت‌های روزمره، سرعت در تشخیص و درمان سکته قلبی است. پس از سکته قلبی، برنامه‌های درمانی و بازآموزی معمولاً شروع می‌شود و ممکن است به مدت چند هفته یا ماه ادامه پیدا کند. بازگشت به فعالیت‌های روزمره و سطح فعالیت فیزیکی نیز بستگی به شدت و میزان آسیب به عضله قلب، عوارض جانبی درمان، و توانایی بدن در بازیابی دارد. مهم‌ترین نکته این است که در هر صورت، افرادی که فکر می‌کنند ممکن است با سکته قلبی مواجه شوند، باید فوراً به اورژانس پزشکی مراجعه کرده و تحت درمان مناسب قرار گیرند. تأخیر در تشخیص و درمان می‌تواند تأثیر جدی بر نتیجۀ نهایی داشته‌باشد به همین دلیل مشورت با متخصص قلب و عروق اهمیت زیادی دارد.

آزمایشات برای پیشگیری از حمله قلبی

آزمایشات پیشگیری از حمله قلبی به منظور ارزیابی سلامت قلب، شناسایی علائم و فاکتورهای خطر مرتبط با بیماری‌های عروقی انجام می‌شوند. این آزمایشات ممکن است به پزشک کمک کنند تا میزان خطر حمله قلبی را ارزیابی کرده و برنامه‌های پیشگیری یا درمان را تعیین کند. در زیر، چندین آزمایش متداول برای این منظور ذکر شده است:

۱. آزمایش‌های خونی برای سکته قلبی

• آزمایش کلسترول: اندازه‌گیری کلسترول کل، کلسترول LDL (کلسترول بد) و کلسترول HDL (کلسترول خوب) می‌تواند در ارزیابی خطر حمله قلبی کمک کند.
• آزمایش تری‌گلیسرید: این آزمایش میزان چربی در خون را اندازه‌گیری می‌کند و ممکن است نشانگر خطر حمله قلبی باشد.
• آزمایش هموگلوبینA1c: بررسی سطح هموگلوبین A1c که نشان‌دهنده کنترل قند خون در مدت زمان طولانی است، برای افراد دیابتی اهمیت دارد.

۲. آزمایش‌های قلبی برای حمله قلبی

• الکتروکاردیوگرافی (ECG یا EKG): این آزمایش برای اندازه‌گیری فعالیت الکتریکی قلب و شناسایی نامنظمی‌های ضروری است.
• تست ورزش: در طول تمرین فیزیکی یا تزریق مواد شیمیایی، علائم عروقی قلبی ممکن است تشخیص داده شود.
• آزمایش تصویربرداری قلبی (عکس‌برداری هسته‌ای و اکوکاردیوگرافی): این آزمایش‌ها تصاویری از قلب ارائه می‌دهند و می‌توانند به ارزیابی عملکرد قلب و شناسایی آسیب‌های عروقی کمک کنند.

۳. دیگر آزمایش‌ها برای سکته قلبی

• آزمایش CRP (پروتئین واکنش التهابی): میزان CRP ممکن است به عنوان نشانگری برای ایجاد التهاب و خطر حمله قلبی در نظر گرفته شود.
• آزمایش هموگلوبین و هماتوکریت: بررسی سطح هموگلوبین و هماتوکریت می‌تواند نشان‌دهنده وجود کم خونی یا کاهش حجم خون باشد.

چطور بفهمیم در معرض خطر حمله قلبی هستیم؟

چطور متوجه شویم که ممکن سکته قلبی را تجربه کنیم؟ شناختن علائم و نشانه‌هایی که به حمله قلبی اشاره دارند و رفتن به موقع به پزشک می‌تواند زندگی را نجات دهد. اگر علائم مشابه حمله قلبی را تجربه می‌کنید، به موارد زیر توجه کنید:

• درد یا فشار در قفسه سینه
• تنگی نفس
• تعریق یا استفراغ
• ضعف عمومی یا خستگی
• احساس گیجی یا سرگیجه
• علائم مختلف سکته قلبی در زنان: در زنان، ممکن است علائم متفاوتی مانند درد یا فشار در شکم، درد در بازوها، یا تهوع بیشتر باشد.
• تغییرات در نبض و فشار خون

عوامل خطر حمله قلبی

عوامل خطر حمله قلبی می‌توانند متنوع باشند و بستگی به ویژگی‌های هر فرد متغیر است. عوامل خطر سکته قلبی شامل فاکتورهای قابل اصلاح و غیرقابل اصلاح می‌شوند. درک این عوامل می‌تواند به پیشگیری از حمله قلبی کمک کند. برخی از عوامل خطر حمله قلبی اصلی عبارتند از:

۱. فاکتورهای قابل اصلاح سکته قلبی

• فشار خون بالا (هایپرتانسیون): فشار خون بالا می‌تواند به مرور زمان به عوارض جدیی مانند حمله قلبی منجر شود.
• کلسترول بالا و چربی‌های خونی نامناسب: مقادیر بالای کلسترول LDL (کلسترول بد) و کاهش کلسترول HDL (کلسترول خوب) می‌تواند خطر حمله قلبی را افزایش دهد.
• دیابت: دیابت نیز به عنوان یک فاکتور خطر حمله قلبی در نظر گرفته می‌شود. بنابراین کنترل دقیق قندخون در این افراد مهم است. همچنین افراد دیابتی برای غربالگری و تشخیص عوارض قلبی عروقی بهتر است تحت نظر یک متخصص قلب بررسی‌های را انجام دهند.
• تداخل با ترشح انسولین و مقاومت به انسولین: این وضعیت‌ها مرتبط با دیابت و اختلالات متابولیک هستند.
• مصرف دخانیات: سیگار کشیدن، قلیان کشیدن، ویپ و... یکی از عوامل خطر اصلی برای ایجاد مشکلات قلبی و عروقی از جمله حمله قلبی است.
• چاقی و کمبود فعالیت بدنی: چاقی و کمبود فعالیت بدنی نیز به عنوان فاکتورهای خطر اصلی در بروز حمله قلبی در نظر گرفته می‌شوند.

۲. فاکتورهای غیرقابل اصلاح سکته قلبی

• سن: با پیشرفت سن، خطر حمله قلبی افزایش می‌یابد.
• جنسیت: مردان تا سنوات میانی عمدتاً با خطر بیشتری از حمله قلبی مواجه هستند، اما با پس از یا پس از یائسگی، زنان نیز خطر افزایش می‌یابند.
• تاریخچه خانوادگی: داشتن تاریخچه خانوادگی حمله قلبی در خانواده نیز می‌تواند خطر ابتلا به حمله قلبی را افزایش دهد.
• ژنتیک: وجود برخی از ژن‌ها و وراثت ممکن است نقشی در افزایش خطر حمله قلبی داشته باشد.
• نژاد: برخی از گروه‌های نژادی ممکن است به علت تفاوت‌های ژنتیکی و فرهنگی خطر بیشتری داشته‌باشند.

جلوگیری از سکته قلبی

برای جلوگیری فوری از سکته قلبی توجه به عوامل و اقدامات پیشگیرانه مانند تغییر سبک زندگی، درمان فاکتورهای قابل اصلاح و مشاوره پزشکی اهمیت زیادی دارد. برنامه پزشکی منظم جهت ارزیابی سلامت قلبی و مراقبت از بیماری‌های مرتبط باعث بهبود کیفیت زندگی و کاهش خطر حمله قلبی خواهدشد.

مواجه با فرد دچار سکته قلبی

اقدام بعد از مشاهده شخصی که سکته قلبی کرده چیست؟ در صورتی که شما یا شخص دیگری شاهد علائم سکته قلبی باشید، اقدامات فوری و اضطراری زیر را باید انجام دهید:

• تماس با خدمات اورژانس: بلافاصله با اورژانس (115) تماس بگیرید. اطلاعات و علائم  لازم را به دقت اعلام کنید.
• اطمینان از وضعیت استراحت: شخص مبتلا به سکته قلبی باید در حالت استراحت قرار گیرد. استراحت کمک می‌کند تا اکسیژن بیشتری به قلب برسد.
• اطمینان از تنفس: مطمئن شوید که مسیرهای هوایی باز است و تنفس شخص راحت و ثابت است.
• استفاده از نیتروگلیسرین: اگر شخص از نیتروگلیسرین استفاده می‌کند و دسترسی به آن دارد، یک دز نیتروگلیسرین زیر زبانی به او بدهید.
• نظارت مداوم: شخص مبتلا به سکته قلبی باید تا رسیدن به خدمات پزشکی نظارت مداوم داشته باشد. اگر شخص هماهنگی خود را از دست داده و بی‌هوش شده باشد، CPR  (تنفس مصنوعی و قلبی) را شروع کنید.

کلام آخر

تشخیص و درمان سکته قلبی به علت تشخیص بهتر نسبت به گذشته کمتر شده است. خطرناک ترین و مهم ترین عارضه سکته قلبی مرگ است. احتمال مرگ و میر سکته قلبی در ساعات اولیه بیشتر است به همین دلیل اولین مواجه با سکته قلبی بسیار اهمیت دارد.