قرص کوتریموکسازول بزرگسال
کوتریموکسازول یکی از انواع آنتی‌بیوتیک‌هاست که اغلب برای عفونت‌های دستگاه گوارشی، گوش و دستگاه تنفسی مصرف می‌شود.
برای اطلاع از اثرگذاری بهتر این دارو بر روی دستگاه گوارش، میتوانید با متخصص‌های ما در سرویس کبد و گوارش به صورت آنلاین مشورت داشته باشید.
نام لاتین داروی کوتریموکسازول:
- CO-trimoxazole
نام تجاری داروی کوتریموکسازول:
- Bactrim
- Bactrim DS
- Septra
- Septra DS
- Sulfatrim
فارماکولوژی
ضد باکتری:
کوتریموکسازول باکتریسید است. این دارو آنزیم‌های مورد نیاز در مسیر ساخت اسید فولیک را مهار می‌کند. سولفامتاکسازول از تشکیل اسید دی هیدروفولیک از اسید پاراآمینیو بنزوییک (PABA) جلوگیری می‌کند، در صورتیکه تری متوپریم آنزیم دی هیدروفولات ردوکتاز را مهار می‌سازد.
سولفامتوکسازول و تری متوپریم، هر دو باعث مهار ساخت اسید فولیک می‌شوند و از ساخت سلولی اسیدهای نوکلئیک اساسی در باکتری جلوگیری می‌کنند.
کوتریموکسازول بر اشریشیاکلی، کلبسیلا، انتروباکتر، پروتئوس میرابیلیس، هموفیلوس آنفولانزا، استرپتوکوکوس پنومونیه، استافیلوکوکوس اورئوس، سالمونلا، شیگلا و پنوموسیستیس کارینی موثر است.
فارماکوکینتیک:
پخش:
به طور گسترده در داخل بافتها ومایعات بدن مایع پروستات، صفرا، مایع زلالیه و مایع مغزی- نخاعی(CSF)، انتشار می یابد. حدود 44 درصد تری متوپریم و حدود 70 درصد سولفا متوکسازول به پروتئن پیوند می یابد. از جفت عبور می‌کند.
متابولیسم:
در کبد متابولیزه می‌شود.
دفع:
در هر دوجزء کوتریموکسازول عمدتا از طریق فیلتراسیون گلومرولی وترشح لوله‌ای، در ادرار دفع می‌شوند. مقداری از دارو در شیر مادر ترشح می‌شود. نیمه عمر پلاسمایی تری متو پریم در بیماران دارای کلیه سالم حدود 11-8 ساعت و در موارد نارسایی شدید کلیوی تا 26ساعت است.
نیمه عمر پلاسمایی سولفامتوکسازول به طور معمول13-10 ساعت ودر موارد نارسایی شدید کلیه40-30 ساعت است. با همودیالیز می‌توان مقداری از کوتر یموکسازول را از بدن خارج کرد.
موارد مصرف
- عفونت‌های مجاری ادرار و شیگلوز.
- عفونت گوش میانی.
- پروفیلاکسی اولیه در برابر توکسوپلاسموز در بیماران مبتلا به عفونت HIV.
- پنومونیت ناشی از پمنوموسیستیس ژیرووسی (pneumocystis jiroveci).
- اسهال مسافران.
- برونشیت مزمن.
موارد منع مصرف
- مصرف کوتریموکسازول در دوران بارداری: از کوتریموکسازول نباید استفاده شود، خصوصاً در سه ماهه اول بارداری.
- مصرف کوتریموکسازول در دوران شیردهی: مصرف کوتریموکسازول در دوران شیردهی توصیه نمی‌شود.
- مصرف کوتریموکسازول در سالمندان: سالمندان در خطر بیشتری برای واکنش های حساسیتی حاد هستند.
- مصرف کوتریموکسازول در کودکان: از مصرف این دارو برای نوزادان نارس و نوزادان کمتر از 3 ماه خودداری نمایید.
مقدار مصرف
- بالغین: در درمان اغلب عفونت‌ها، هر 12 ساعت 2 قرص کوتریموکسازول ( 2 قرص صبح، 2 قرص شب ) مصرف می‌شود. فرم تزریقی دارو فقط به صورت وریدی است و باید به شکل انفوزیون طی 60 الی 90 دقیقه تجویز گردد.
- کودکان: هر 12 ساعت 40 میلی گرم بر کیلوگرم سولفامتوکسازول و 8 میلی گرم بر کیلوگرم تری متوپریم به صورت خوراکی مصرف می‌شود.
عوارض جانبی
- حالت تهوع
- استفراغ
- از دست دادن اشتها
- راش
- خارش
- گلو درد
- تب یا لرز
- اسهال شدید
- تنگی نفس
- سرفه
- کبودی یا خونریزی غیرمعمول
- زرد شدن پوست یا چشم‌ها
- رنگ پریدگی
- تغییر رنگ پوست قرمز یا بنفش
- درد مفاصل یا عضلات
* نکته: در صورت مشاهده هر کدام از این علائم حتما به پرشک خود اطلاع دهید.
موارد احتیاط
- در صورت بارداری، اقدام به بارداری و یا شیردهی به پزشک خود اطلاع دهید.
- در صورت سابقه ی مشکلات کبدی یا کلیوی، آسم، مشکلات خونی و حساسیت دارویی(خصوصاً به آنتی‌بیوتیک‌ها، داروهای ادرار آور، برخی داروهای ضد دیابت مانند گلی بنگلامید) پزشک خود را مطلع نمایید.
- در صورتی که مبتلا به بیماری فاویسم هستید، مصرف این دارو برای شما مناسب نمی‌باشد.
- در صورت کمبود میزان اسیدفولیک خون، پزشک خود را در جریان بگذارید.
- از آنجا که این دارو می‌تواند در عملکرد داروهای دیگر در بدن اختلال ایجادکند لازم است پیش از شروع مصرف لیستی از کلیه ی داروهای مصرفی خوددر اختیار پزشک یا داروساز قرار دهید.
هشدارها
- اگر مصرف یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض به یاد آوردن، آنرا مصرف نمایید. اگر نزدیک زمان دوز بعدی به یاد آوردید، از مصرف دوز فراموش شده منصرف شده و به رژیم منظم قبلی برگردید. هرگز دوز دارو را دو برابر نکنید.
- افراد مسن باید با احتیاط از این قرص استفاده کنند زیرا ممکن است عوارض جانبی آن در افراد مسن نسبت به افراد جوان تر شدید تر باشد و عوارض در افرادی که سن بالا تری دارند بیشتر خود را نشان دهد.
