مشاوره آنلاین تلفنی و متنی قبل و
بعد از عمل قلب

جراحی قلب شاخه‌ای از علم جراحی است که توسط جراح قلب بر روی قلب و عروق بزرگ انجام می‌شود. این جراحی غالبا برای درمان بیماری‌های ایسکمیک قلب(مثل جراحی کنار گذر شریان کرونری)، اصلاح عیوب مادرزادی قلب یا درمان بیماری‌های دریچه‌های قلب به کار می‌رود. پیوند قلب نیز یکی از اعمال جراحی قلب محسوب می‌شود. 

با پیشرفت روز افزون علم پزشکی و به وجود آمدن دستگاه‌ها و روش‌های جدید درمان، همچون آنژیو پلاستی و همچنین عوارض ناشی از عمل جراحی قلب باز، امروزه افراد بسیار کمی در سراسر دنیا از این عمل جراحی استفاده می‌کنند.

جراحی عمل قلب باز

یکی از راه‌های درمان سرخرگ‌های تنگ یا مسدود شده، این است که از هرکدام از رگ‌های سالم بدن شخص، رگی برداشته و آن را به ناحیه مسدود شده سرخرگ کرونری  پیوند بزنند. از جمله رگ‌هایی که برای این عمل پیوند به کار می‌رود، می‌توان به رگ‌های پا یا سرخرگ های ناحیه سینه اشاره کرد. البته از رگ‌های مچ دست هم می‌توان برای این جراحی استفاده کرد. جراح قلب، یک سر رگ پیوندی را به بالای قسمت مسدود شده و سر دیگر را به پایین این قسمت متصل می‌کند. به این ترتیب، خون از طریق رگ پیوندی از مسیر مسدود شده، میان بر می‌زند و به قلب می‌رسد. به این درمان "عمل جراحی بای پس شریان کرونر" می‌گویند.

جراحی قلب باز در چه مواردی انجام می‌شود؟

• برطرف کردن نقص‌هایی که در عملکرد قلب به وجود آمده است.
• تعویض دریچه‌های قلب که دچار مشکل شده‌اند.
• آنژیوپلاستی(باز کردن عروق قلب)
• پیوند قلب
• جراحی بای پس
• ترمیم نقص مادرزادی قلبی در نوزادان
• برطرف کردن انسداد شریان‌های منتهی به قلب

عوارض عمل قلب باز

برخی از عوارض شایع عمل قلب باز به طور معمول در ساعات و روزهای اولیه بستری شدن در بیمارستان بهبود می‌یابند و بیمار به طور دقیق برای عوارض عمل قلب باز، توسط پرسنل بیمارستان و از طریق تست‌های آزمایشگاهی مورد بررسی قرار می‌گیرد.

عوارض احتمالی عمل قلب باز

• خونریزی بعد از عمل قلب باز
• ریتم قلب غیر طبیعی
• آسیب ایسکمیک قلب
• مرگ
• لخته شدن خون
• سکته مغزی
• از دست دادن خون
• تامپوناد قلبی(تامپوناد پریکارد): یک بیماری تهدید کننده زندگی که در آن، پریکارد(کیسه ی اطراف قلب) پر از خون می‌شود و باعث سخت یا غیرممکن شدن عملکرد کامل قلب می‌شود.

مراقبت‌های بعد از عمل جراحی قلب باز

پس از انجام عمل جراحی قلب باز، بیمار احساس بهتری خواهد داشت و امکان دارد بین 10 تا 15 سال، هیچ گونه مشکل قلبی برای وی پیش نیاید. اما در طولانی مدت، ممکن است تعداد دیگری از رگ ها دچار گرفتگی شوند و نیاز به عمل مجدد باشد.
اگرچه عمل جراحی بای پس، خونرسانی به قلب را بهبود می‌بخشد، اما بیماری‌های زمینه‌ای عروق کرونر را درمان نمی‌کند. نتایج اثربخش درمان، زمانی دوام خواهد داشت که شما مواردی همچون مصرف منظم داروها برای جلوگیری از لخته شدن خون را رعایت کنید. فشار خون و دیابت خود را کنترل نمایید. سبک زندگی سالم، در پایداری نتایج بسیار موثر است از جمله ترک سیگار، مدیریت استرس و ...

برخی اوقات پزشک برای کمک به کنترل علائم و یا کاهش احتمال وقوع اتفاقات ناگهانی قلبی در آینده، جراحی را توصیه می‌کند. جراحی قلب می‌تواند از قبل برنامه‌ریزی شده یا اورژانسی انجام شود.

جراحی قلب می‌تواند به حفظ و طولانی تر شدن زندگی کمک کند با این عملکردها

• بازگرداندن خونرسانی به قلب از طریق باز کردن یا اتساع شریان‌های مسدود
• کشش، ترمیم یا تعویض دریچه‌های آسیب دیده قلب
• تصحیح یا تنظیم ریتم غیر‌طبیعی قلب

انواع جراحی قلب در حالت کلی به صورت باز و بسته انجام می‌شود.

• عمل قلب باز

عمل قلب باز به جراحی اطلاق می‌شود که در آن قفسه سینه باز شده و جراحی روی قلب انجام می‌شود. اصطلاح "باز" به قفسه سینه اشاره دارد نه به خود قلب و بسته به نوع عمل، ممکن است قلب باز شود یا نشود. بنابراین این اصطلاح عموما مربوط به باز شدن قفسه سینه و انجام جراحی‌های اصلاحی می‌باشد.

• جراحی بای پس قلب

جراحی بای پس قلب به نام "پیوند بای پس عروق کرونر" نیز شناخته می‌شود. این روش برای درمان شریان‌های تنگ یا مسدود شده تامین کننده خون مورد نیاز عضله شما انجام می‌شود. این عمل بزرگ قلب، به طور معمول برای معالجه بیماران مبتلا به بیماری عروق کرونر و درد قفسه سینه به کار می‌رود. 
یک رگ خونی از قسمت دیگری از بدن گرفته می‌شود و به شریان کرونر در بالا و زیر ناحیه باریک شده یا مسدود متصل می‌شود که به آن پیوند گفته می‌شود.

• آنژیوپلاستی عروق کرونر و استنت گذاری

آنژیوپلاستی عروق کرونر و استنت گذاری برای باز کردن شریان‌های باریک یا مسدود شده که خون ماهیچه قلب را تامین می‌کنند، انجام می‌شود. این روش درمانی به منظور بهبود علائم آنژین انجام می‌شود.
در طی آنژیوپلاستی و استنت گذاری، شریان باریک با یک بالون(آنژیوپلاستی) متسع می‌گردد و یک سیم فلزی به نام استنت در شریان کرونر کاشته می‌شود. این استنت شریان باریک را باز نگه می‌دارد و به خون اجازه می‌دهد تا از طریق آن، آزادتر جریان یابد. 
به آنژیوپلاستی "مداخله کرونر زیر جلدی" نیز گفته می‌شود.

• جراحی دریچه قلب

برخی اوقات پزشک برای ترمیم دریچه آسیب دیده قلب، جراحی را توصیه می‌کند. اتفاقاتی که برای دریچه‌ها می‌توانند رخ دهند عبارتند از: 

1. اتساع
2. ترمیم
3. جایگزینی

• ابلیشن

ابلیشن درمانی است که هدف آن کنترل یا اصلاح انواع خاصی از ریتم‌های غیرطبیعی سریع قلب می‌باشد. 
ابلیشن توسط کاتتر، یک عمل جراحی است که در آن نواحی تولید سیگنالهای الکتریکی که با ضربان ساز طبیعی تداخل دارند، با استفاده از لیزر از بین می‌روند. 

• تعویض دریچه ی آئورت با استفاده از بالن(TAVI)

در برخی افراد، ترمیم یا تعویض دریچه ممکن است مناسب نباشد؛ زیرا احتمال دارد که شخص از قبل عمل جراحی قلب داشته باشد و یا در هنگام ارزیابی، حال عمومی بیمار مناسب جراحی نباشد.

• ضربان سازها

ضربان ساز یک وسیله ی الکتریکی است که برای تصحیح و تنظیم ریتم غیرطبیعی قلب استفاده می‌شود. دستگاه ضربان ساز در صورت لزوم، سیگنال‌های الکتریکی را برای تحریک انقباض و استراحت حفره‌های قلب به طور منظم ارسال می‌کند.
در واقع ضربان سازها به صورت مصنوعی، نقش ضربان ساز طبیعی قلب را بر عهده می‌گیرند. آن‌ها می‌توانند در زمان‌های نیاز یا تمام مدت کار کنند.
انواع مختلفی از ضربان سازها و تنظیمات ضربان ساز وجود دارد که در صورت کاشت دستگاه ضربان ساز، الکتروفیزیولوژیست یا متخصص قلب و عروق، از آن ها بسته به مشکل ریتم قلب، استفاده خواهند کرد.

• پیوند قلب

پیوند قلب عملی است که در آن قلب فرد بیمار با یک قلب سالم اهدا شده، جایگزین می‌شود. پیوند قلب درمانی است که معمولا مخصوص افرادی است که داروها یا جراحی‌های دیگری را امتحان کرده‌اند اما شرایط آن‌ها به اندازه کافی بهبود نیافته است.
پیوند قلب، برای همه بیماران قلبی مناسب نیست و خطراتی را در مراحل قبل و بعد از عمل و همچنین در طی بهبودی به همراه دارد. 
در حالی که پیوند قلب یک عمل بسیار سنگین محسوب می‌شود، با مراقبت‌ها و پیگیری‌های مناسب، احتمال زنده ماندن بیمار بسیار زیاد است.
قبل از انجام جراحی پیوند قلب، باید در مورد روند پیوند، انتظارات، خطرات احتمالی و مراقبت‌های بعد از آن آگاهی داشته باشید.

• کاردیوورژن یا شوک قلبی

کاردیوورژن از یک شوک الکتریکی کنترل شده به قلب، از دستگاهی به نام دفیبریلاتور، برای بازگرداندن ریتم طبیعی قلب استفاده می‌کند. شوک قلبی امکان تنظیم مجدد سیستم هدایت قلب را فراهم می‌آورد. این پروسه می‌تواند تحت بیهوشی عمومی یا با آرامبخش انجام شود. در صورت لزوم می‌توان شوک قلبی را تکرار کرد.

• دفیبریلاتورهای شوک دهنده قابل کشت(ICD)

دفیبریلاتورهای شوک هنده قابل کشت، دستگاه‌های نجات دهنده ی زندگی و مشابه دستگاه های ضربان ساز قلب هستند. آن‌ها برنامه ریزی شده‌اند تا آریتمی‌های خاص تهدید کننده زندگی(ضربان های غیرطبیعی قلب) را متوقف کرده و ریتم عادی قلب شما را بازگردانند.

• درمان هماهنگ سازی قلبی(CRT-P) و دستگاه دفیبریلاتور هماهنگ ساز قلب(CRT-D)

اگر نارسایی قلبی دارید، ممکن است به یک دستگاه دفیبریلاتور هماهنگ ساز قلب نیاز داشته باشید. علاوه بر درمان آریتمی‌های قلبی، این دستگاه  عملکرد پمپاژ قلب را بهبود می‌بخشد.
یک نوع درمان هماهنگ سازی قلبی نیز وجود دارد که می‌تواند مانند موارد فوق، مورد استفاده قرار گیرد و علاوه بر این، می‌تواند برای درمان آریتمی‌های خطرناک قلب، شوک ایجاد می‌کند و مجددا ریتم حفره‌های قلب را هماهنگ کند.

• دستگاه کمک کننده به بطن چپ(VAD or LVAD)

دستگاه کمک کننده به بطن چپ، یک دستگاه پشتیبان کننده از گردش خون می‌باشد. این دستگاه خون را از بطن چپ(یک حفره ی تحتانی قلب) به درون آئورت(شریان اصلی) پمپ می‌کند و به قلب در پمپاژ خون به سایر نقاط بدن کمک می‌کند.
در اصل این دستگاه برای پشتیبانی از کار قلب افرادی که منتظر پیوند قلب هستند، استفاده می‌شود. با این حال، اکنون از آن به عنوان یک درمان پشتیبانی طولانی مدت در افرادی که کاندید پیوند قلب و نارسایی قلبی مرحله آخر هستند، نیز استفاده می‌شود.

مشکل قلبی که وخیم شود، قلب ضعیف‌تر رشد می‌کند و کمتر قادر به پمپاژ خون غنی از اکسیژن به سایر نقاط بدن می‌گردد. از آنجا که قلب باید برای پمپ کردن خون، سخت‌تر کار کند، این تلاش برای کار اضافی، قلب را بزرگ(هایپوتروفی) می‌سازد. در آن زمان، قلب برای پمپاژ خون سخت‌تر کار کرده که به سادگی ممکن است آن را فرسوده سازد و حتی قادر به پاسخگویی به کوچک‌ترین خواسته پمپاژ نمی‌باشد.

داروها، دستگاه‌ها برای کمک به قلب و درمان‌های دیگر، از جمله سلول‌های بنیادی، گاهی اوقات می‌توانند کمک کننده باشند و حتی شرایط بیمار را بهبود بخشند اما هنگامی که این درمان‌ها موفق نباشند، پیوند قلب تنها گزینه درمانی خواهد بود.
برای مشورت در زمینه جراحی قلب و نکات مراقبتی و مشکلات پس از عمل قلب، می‌توانید در همین صفحه با پزشک در ارتباط باشد و پرسش‌های خود را مطرح نمایید.