مشاوره آنلاین تلفنی و متنی
دیه و ارش

هر کسی که به صورت عمد یا غیر عمد مرتکب جرمی شود که مال دیگری( مادی و معنوی) را تباه کند، مسئول است تا این خسارت را جبران کند. در خصوص جرایمی که به آسیب های جسمی ختم می‌شوند، این خسارت در قالب دیه و ارش باید پرداخت شود. در برخی از موارد قانونی دیه به عنوان مجازات اصلی مجرم شناخته شده، و در برخی از موارد نیز به جای قصاص دیه پرداخت می‌شود. 

دیه چیست؟ 

دیه مقدار مال معینی می‌باشد، که شرع مقدس اسلام برای جنایت‌های عمدی، غیر عمدی، منفعت و عضو، و مواردی که قصاص ندارد تعیین کرده است. دیه هم نوعی مجازات و هم نوعی خون بها است.

ارش چیست؟

 نوعی مجازات نقدی است که در جنایت علیه تمامیت جسمانی اشخاص، مجرم باید به مجنی علیه یا قربانی جرم بپردازد و این مبلغ تحت عنوان دیه در شرع مشخص نشده باشد . ارش در ماده 449 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 به این ترتیب تعریف شده است : 

ارش، دیه غیر مقدر است که میزان آن در شرع تعیین نشده است و دادگاه با لحاظ نوع و کیفیت جنایت و تاثیر آن بر سلامت مجنی علیه و میزان خسارت وارده با در نظر گرفتن دیه مقدر و با جلب نظر کارشناس میزان آن را تعیین می‌کند. مقررات دیه مقدر در مورد ارش نیز جریان دارد مگر اینکه در این قانون ترتیب دیگری مقرر شود.

تفاوت دیه با ارش  

دیه، معمولا جبران خسارات بدنی با پرداخت وجه مشخص است و نوع و میزان خسارت دیه درقانون مشخص است، ولی میزان خسارت ارش در قانون مشخص نیست. (فرق دیه و ارش)

به عنوان مثال در قانون جبران خسارت قطع شدن یک دست نصف یک دیه کامل است ولی دیه پاره شدن یک تار عصبی در دست در قانون اعلام نشده که در خصوص جبران این نوع خسارت قاضی دادگاه به نظریه کارشناسی پزشکی قانونی متمسک می‌شود و پزشکی قانونی معمولا این خسارت را با درصدی از دیه عضوی بیان می‌کند.

در پرداخت ارش فرقی میان مبلغ آن برای زن و مرد نیست و هردو به یک میزان ارش می برند اما مبلغ دیه برای زن و مرد متفاوت است . ماده 562 در این زمینه می گوید: " در موارد ارش فرقی میان زن و مرد نیست لکن میزان ارش جنایت وارده بر اعضاء و منافع زن نباید بیش از دیه اعضاء و منافع او باشد، اگرچه مساوی با ارش همان جنایت در مرد باشد.

مبلغ ارش اصولا کمتر از دیه است به این معنی که ارشی که برای جنایت بر دست تعیین می‌شود، از دیه دست کمتر است. این نکته در ماده 548 به روشنی بیان شده است: " در اعضاء و منافع، مقدار ارش یک جنایت، بیش از دیه مقدر برای آن عضو یا منفعت نیست و چنانچه به سبب آن جنایت، منفعت یا عضو دیگری از بین رود یا عیبی در آنها ایجاد شود، برای هر آسیب دیه جداگانه ای تعیین می‌گردد. 

مهلت و نحوه پرداخت دیه و ارش

برای دیه در قانون مهلت‌هایی معین شده است که مهلت پرداخت دیه در جنایات عمدی، یک ساله، شبه عمدی، دو سال، و غیر عمدی 3 ساله است، اما در مورد ارش در قانون مشخص نشده است که مهلت و نحوه پرداخت ارش در دادگاه چگونه است. مهلت‌های معین برای پرداخت دیه شامل پرداخت ارش نمی‌شود و بنابراین پرداخت ارش مهلت معینی ندارد. 

در سرویس دیه و ارش می‌توانید با متخصص پزشکی قانونی مشاوره آنلاین متنی و تلفنی در زمینه‌های زیر انجام دهید.

• نحوه تعیین دیه و ارش
• میزان دیه و ارش انواع جراحت
• تعلق دیه و ارش 
• مراحل قانونی پرداخت دیه
• مشاوره در زمینه دیه و ارش
• دیه قصور پزشکی