درمان یبوست در بزرگسالان

یبوست یکی از مشکلات اصلی جامعه امروز، به دلیل سبک زندگی و رژیم غذایی ناسالم است. سبک زندگی بدون تحرک و مصرف مواد غذایی آماده، چرب و بدون فیبر از علت‌های اصلی ایجاد یبوست هستند. به طور کلی زنان بیشتر از مردان دچار یبوست می‌شوند که ممکن است به علت حرکت کندتر غذا در روده زنان و اثرات هورمون‌های زنانه باشد.

در این مقاله قصد داریم به‌صورت اجمالی به بیان راهکارهایی بپردازیم که در درمان یبوست شدید موثر هستند از جمله:

• معرفی انواع گیاهان دارویی و مواد غذایی ملین
• معرفی انواع داروها برای درمان یبوست شدید
• معرفی ورزش‌های تاثیر گذار بر حرکت روده 

علائم یبوست (خشکی معده)

«علائم یبوست چیه؟» برای درمان هر بیماری لازم است ابتدا نسبت به علائم آن شناخت داشته باشید. برای درمان سریع‌تر یبوست نیز باید با نشانه‌های این بیماری آشنایی پیدا کنید. مهم ترین نشانه های یبوست:

• کاهش اشتها
• نفخ شکم
• احساس بی‌حالی
• درد شکم
• مدفوع سفت
• احساس انسداد در راست‌روده و روده‌ها
• فشار بیش از حد برای به حرکت در آوردن روده‌ها

دلایل ابتلا به یبوست

یبوست مانند هر بیماری جسمی دیگر، دلایل مختلفی دارد. مهم ترین دلایل یبوست: 

بی‌تحرکی

تغذیۀ ناسالم

استرس

بارداری

پیشنهاد خواندن

---

معرفی ۹ دمنوش آرامبخش برای کاهش استرس

۷ خاصیت شگفت‌انگیز عرق بیدمشک

نرساندن آب کافی به بدن

عوارض مصرف برخی از داروها 

برای درمان یبوست چه بخوریم؟

«درمان یبوست در خانه چطور انجام می‌شود؟» اگر به یبوست مبتلا شدید مصرف برخی خوراکی‌ها می‌توانند یبوست شما را تا حدی بهبود ببخشند.

رژیم غذایی مناسب برای درمان یبوست بسیار مهم است، هرچه فیبر بیشتری مصرف کنید مدفوع حجیم‌تر و نرم‌تر می‌شود و دفع آن آسانتر می‌شود. بهتر است روزانه حداقل بین 30-25 گرم فیبر مصرف کنید. سبزیجات تازه، غلات سبوس‌دار، لوبیا، کلم، کاهو و میوه های تازه و خشک از جمله مواد غذایی فیبردار هستند.

برگ سنا ملین قوی

برگ سنا به عنوان یکی از ملین‌های قوی در طب سنتی شناخته می‌شود. در طب سنتی از سنا برای درمان یبوست، رفع هموروئید، درمان سندرم روده تحریک پذیر و لاغری استفاده می‌شود. انتراکوبینون موجود در برگ سنا به افزایش حرکات روده و رفع یبوست کمک می‌کند.

گل محمدی برای درمان یبوست

گل محمدی خاصیت نرم کنندگی دارد و برطرف کننده نفخ معده است. استفاده از برگ‌های گل محمدی چه به صورت دمنوش و چه برای استفاده در غذا به بهبود یبوست کمک می‌کند. از جمله خواص گل محمدی می‌توان به درمان دردهای شکمی و مشکلات گوارشی، کاهش خونریزی در دوران قاعدگی و برطرف کردن التهاب و حساسیت در بدن اشاره کرد.  

زیتون جهت دفع آسان

در طب سنتی یک ملین قوی است مصرف زیتون به صورت خام و یا روغن در کنار غذا به دفع آسان کمک می‌کند. چربی‌های غیراشباع موجود در روغن زیتون موجب روان شدن دفع می‌شود. در یبوست‌های شدید مصرف یک قاشق غذاخوری روغن زیتون به صورت ناشتا می‌تواند موثر باشد.

اسفرزه گیاه ضد یبوست 

اسفرزه یا بارهنگ یکی دیگر از گیاهان دارویی موثر در درمان یبوست‌های مزمن است. اسفرزه دارای ماده ای به نام موسیلاژ است که با جذب آب به خود موجب ایجاد حالت ژله مانند و روان کننده‌گی برای مدفوع می‌شود. دانه‌های اسفرزه پس از خیس خوردن به میزان چندین برابر حجم خود آب جذب می‌کنند. برای این منظور روزانه مقداری اسفرزه در آب خیس کنید و بعد از شستشو مصرف کنید اگر به صورت ناشتا و به همراه آب‌جوش مصرف شود تاثیر بهتری دارد.  

درمان یبوست با خاکشیر

اصلی‌ترین استفاده از خاکشیر برای رفع کم‌آبی بدن است. خاکشیر با جذب و نگه داشتن آب در خود به روان کنندگی و حرکات روده کمک بسیاری می‌کند. مصرف روزانه خاکشیر در آبی که قرار است هر روز بنوشیم راهکار مناسبی برای رفع یبوست است اگر به همراه آب جوش استفاده شود که تاثیر بیشتری دارد.

آلو بخارا

آلو به علت داشتن فیبر فراوان و هیدروکسی فنیلیاتین عضلات روده‌‌ی بزرگ را تحریک می‌کند و باعث تسهیل در دفع می‌شود. آلو هم به صورت تازه و هم به صورت خشک تاثیر یکسانی در بهبود یبوست دارد. مصرف روزانه چند عدد آلوی خیس خورده درافراد مبتلا به یبوست مزمن به روان کنندگی و دفع بهتر کمک می‌کند.

انجیر

انجیر خشک و تازه به دلیل وجود دانه‌های فراوان و فیبر زیاد به درمان یبوست کمک می‌کند. در طب سنتی یکی از کاربردهای اصلی انجیر درمان مشکلات گوارشی مانند یبوست و سندرم روده تحریک پذیر است.

بهترین دارو برای درمان یبوست

اکثر داروهای یبوست بدون نسخه پزشک قابل دریافت هستند، ولی حتی الامکان از مصرف خودسرانه این داروها خودداری کنید. این ملین‌ها با افزایش میزان آب در روده‌ها و تحریک روده‌ها به دفع راحت تر کمک می‌کنند.  

لوبیپروستون

لوبیپروستون اسید چربی است که با افزایش ترشحات کلری به داخل روده یبوست را برطرف می‌کند. این دارو علاوه بر درمان یبوست مزمن در بزرگسالان برای بیماران مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر نیز تجویز می‌شود. این دارو بنا به توصیه پزشک معمولا دو بار در روز تجویز می‌شود. یکی دیگر از نام های تجاری این دارو آمیتیزا است و معمولا برای رفع یبوست در بانوان تجویز می‌شود.

پودر پیدرولاکس

یا پلی‌اتیلن گلایکول، یک داروی ملین است که برای درمان یبوست حاد و مزمن و قبل از انجام کولونوسکوپی و جراحی های دستگاه گوارش به کار می‌رود. در موارد خاص توسط پزشک برای رفع یبوست نیز تجویز می‌شود.

بیزاکودیل

این دارو باعث ایجاد حرکات در روده می‌شود و به شکل‌‌های قرص، شربت و شیاف در دسترس است. می‌توان این دارو را بدون نسخه پزشک تهیه کرد اما ترجیحا بیشتر از 5 روز استفاده نشود.

لیناکلوتاید

با افزایش میزان آب در روده‌ها و سرعت بخشیدن به حرکات مواد غذایی در روده می‌شود. برای درمان یبوست بدون علت شناخته شده و سندرم روده تحریک پذیر به همراه یبوست استفاده می‌شود. این دارو علائمی مانند درد و ناراحتی و نفخ در ناحیه زیر شکم را بهبود می‌بخشد.  

ورزش‌های تاثیر گذار بر حرکت روده

«چه ورزشی برای درمان یبوست خوبه؟» یکی از علت‌های اصلی در ایجاد یبوست عدم تحرک کافی و نشستن‌های طولانی مدت است. تحرک و فعالیت بدنی باعث خونرسانی بهتر به روده‌ها، کمک به تحرک روده‌ها و کاهش زمان ماندن مواد در روده می‌شود. پیاده‌روری، ورزش‌های هوازی و یوگا به صورت روزانه راهکار مناسبی برای این منظور است. در این بخش به معرفی چند حرکت ورزشی که به دفع کمک می‌کند می‌پردازیم. بهتر است روزانه به مدت 30-20 دقیقه این نرمش ها را انجام دهید.

چرخش کمر

بنشینید و یک پا را از روی پای دیگر عبور دهید و زانو را به سمت شانه مخالف بکشید و اندکی بالاتنه را به همان جهت بچرخانید. و همین حرکت را برای پای مخالف تکرار کنید.

حرکت گهواره

روی زمین دراز بکشید، پاها را داخل شکم جمع کنید و سر را به سمت شکم بیاورید. حال به صورت حرکت گهواره تکان بخورید.

حرکت مسگری

بایستید پایین تنه را ثابت نگه دارید و از قسمت کمر به چپ و راست بچرخید.

حرکت نشستن پروانه

روی زمین بنشینیدبه حالت چهار زانو و کف پاها را بهم بچسبانید و برای چند ثانیه در این حالت بمانید و زانوها را به سمت پایین فشار دهید.  

ماساژ شکم

ماساژ شکم برای یبوست می‌تواند بلافاصله بعد از بیدار شدن از خواب، یک ساعت بعد از صرف غذا و بعد از استحمام انجام شود. دراز بکشید. برای راحتی در انجام ماساژ و کمک به دفع می‌توانید مقداری روغن کرچک، روغن زیتون یا روغن سیاه دانه در قسمت مرکزی شکم، شامل ناف و زیر ناف بریزید و با کف دست و در جهت عقربه‌های ساعت به صورت چرخشی شروع به ماساژ شکم کنید و به مدت حدود 5 دقیقه به ماساژ ادامه دهید.
انگشتان خود را در دو طرف ناف قرار دهید و از بالا به پایین و پایین به بالا شروع به ماساژ شکم کنید و اینکار را تا حدود 2 دقیقه ادامه دهید.

کلام آخر 

صرف نظر از اینکه از چه روشی برای برای درمان یبوست استفاده می‌کنید؛ زمانیکه احساس اجابت مزاج دارید آن را به تاخیر نیندازید و به خودتان زمان کافی برای نشستن در دستشویی را بدهید. سعی کنید یک زمان منظم در روز را برای چند دقیقه بدون مزاحمت برای اجابت مزاج بگذارید. درمان یبوست را جدی بگیرید. یبوست درمان نشده می‌تواند منجر به مشکلاتی مانند هموروئید (بواسیر) و شقاق (زخم مقعدی) شود که سبب خونریزی می‌شوند و اگر بیش از حد برای دفع به خودتان فشار بیاورید ممکن است بخشی از روده شما از مقعد بیرون بزند و وضعیتی به نام افتادگی رکتوم را ایجاد کند که درمان آن گاهی نیاز به جراحی دارد.