واریس چیست علت، علائم و انواع درمان واریس
تهیه شده زیر نظر : مقداد قاسمی گرجی - فوق تخصص جراحی عروق
واریس چیست؟
واریس اختلالی در خونرسانی به رگهای پا است که باعث برجستگی و تغییر رنگ رگها میشود. رگهای واریسی معمولا متورم، بزرگ و رنگ مایل به آبی یا بنفش و یا قرمز دارند و اغلب دردناک هستند. این بیماری که به ویژه در زنان شایع است و عوامل ژنتیکی در ایجاد آن نقش مهمی دارد. رگهای واریسی یا رگهای تار عنکبوتی که به عنوان واریکوز نیز شناخته میشوند، تارهای نازک و ریزی هستند که در زیر پوست ظاهر میشوند و زیبایی پوست را از بین میبرند.
هنگامی که سیاهرگهایی که وظیفهی انتقال خون بدون اکسیژن را از قسمتهای بدن به قلب و ریه ها را دارند و به صورت غیرعادی ضخیم شده و پیچ و تاب خورده و بزرگ میشوند، در این صورت میگوییم این عروق دچار واریس شدهاند. واریس بیماری کم خطری است اما در صورت عدم رعایت برخی موارد و مراجعه دیرهنگام به پزشک میتواند به بیماری خطرناکی تبدیل شود و مشکلاتی را ایجاد کند.
اگر در مورد واریس سوالی دارید، بهتر است با پزشک متخصص جراحی عروق مشاوره داشته باشید. شما میتوانید از طریق سایت ایزو ویزیت با بهترین متخصصان این زمینه در ارتباط باشید.
علت ایجاد واریس در پا چیست؟
علت ایجاد رگهای واریسی در پا شامل موارد زیر میشود:
• افزایش سن
• جنس مونث (تغییرات هورمونی در اثر بلوغ، بارداری و یائسگی میتواند منجر به واریس شود و مصرف قرصهای ضدبارداری این خطر را افزایش میدهد)
• داشتن دریچههای معیوب در حین تولد
• چاقی
• واریس در بارداری
• سابقه ایجاد لختههای خون در پاها
• نشستن یا ایستادن طولانی مدت
• سابقهی خانودگی ابتلا به واریس
علائم واریس پا شامل موارد زیر میشوند:
• رگهایی به رنگ بنفش یا آبی
• رگهایی که به صورت پیچخورده و برآمده ظاهر میشوند؛ اغلب مانند ریسمانهایی بر روی پاها هستند.
• سنگینی،درد و فشار واریس
• رگهای بیرونزده و متورم
• رگهای کوچکتری به نام رگهای عنکبوتی که میتوانید بر روی سطح پوست مشاهده کنید.
• گرفتگی عضلات ران یا ساق پا (اغلب در شب)
• تورم خفیف پاها یا مچ پا
• خارش
اگر جریان خون در رگها بدتر شود، علائم آن شامل موارد زیر میباشد:
• ورم پا
• درد پا یا ساق پا پس از نشستن یا ایستادن طولانی مدت
• تغییرات رنگ پوست در پا یا مچ پا
• پوست خشک، قرمز و پوسته پوسته شده که به راحتی ترک میخورد.
• زخمهای واریسی در پوست که به آسانی بهبود پیدا نمیکنند.
• زخم شدن و سخت شدن پوست پا و مچ پا (میتواند به مرور زمان رخ دهد)
• ترومبوز وریدی عمقی (واریس حاد)
چه زمانی باید برای درمان واریس به پزشک مراجعه کرد؟
ورزش کردن، بالا بردن پاها و یا پوشیدن جوراب واریس میتواند به شما کمک کند تا درد واریس را کم کرده و از پیشرفت آن جلوگیری کنید؛ اما اگر نگران ظاهر واریس خود هستید و احساس میکنید که روش مراقبت از آن را نمیدانید و یا واریس در حال عود و پیشرفت است، برای درمان به پزشک متخصص قلب مراجعه کنید. در اغلب موارد، اقدامات مراقبت از خود برای درمان این وضعیت کافی هستند با این حال، توصیه میشود که به دنبال درمان پزشکی باشید اگر:
• پوست بدن در ناحیه واریس پوسته پوسته شده و مستعد خونریزی، تغییر رنگ، یا زخم شدن است.
• رگهای واریس گرم، قرمز و حساس هستند.
• رگهای واریسی آسیب می بینند.
• خونریزی زیادی وجود دارد.
• خونریزی متوقف نمیشود.
• نشانهها بدتر میشوند.
• خود مراقبتی جواب نمیدهد.
درصورتیکه شرایط مراجعه حضوری را ندارید، پیشنهاد میکنیم از خدمات ویزیت آنلاین پزشکان فوق تخصص قلب و عروق ایزو ویزیت استفاده کنید. مشکلات خود را مطرح کرده و از مشاوره با بهترین فوق تخصص جراحی عروق برای درمان استفاده کنید.
آیا واریس پا خطرناک است؟
جواب این است که گاهی ممکن است خطرناک باشد. همیشه تمامی رگهای واریس نیازمند درمان نیستند، اما زمانی اگر در بدن خودتان واریس مشاهده کردید باید حتما به متخصص واریس مراجعه کنید. بعضی از رگهای واریس میتوانند با تغییرات سبک زندگی بیمار درمان شوند، که باعث بوجود آمدن و پیشرفت آنها نشود. این تغییرات سبک زندگی شامل موارد زیر میشود:
• پوشیدن جوراب واریس
• استراحت کردن در زمان کار و فعالیت و بالا و پایین بردن پاها به صورت چند بار در روز
• حفظ وزن سالم و ورزش منظم میباشد.
با این وجود، بعضی رگهای واریس جدیتر و خطرناک هستند و نیازمند درمان خواهند بود. تا زمانیکه بیشتر افراد به سراغ یک متخصص واریس خوب بروند، رگ های واریس آنها بزرگ، برجسته و دردناک شده است. در این موقع است که احتمال بروز مشکلات ثانویه و عوارض واریس افزایش میابد. در درمان واریس بهطورکلی میتوان روشهای درمان رگهای واریسی را به دودسته تقسیم کرد که عبارتاند از:
• روشهای درمانی پیشگیرانه: هدف از این روش جلوگیری از پیشرفت رگهای واریسی است.
• روشهای درمانی قطعی: در این شیوه درمانی تلاش میشود رگهای واریسی موجود تا جایی که امکان دارد از بین بروند.
هر واریسی نیاز به درمان ندارد(هر عروق سطحی واریس نیستند)
درمان پیشگیرانه از واریس پا
در مراحل ابتدایی اختلال واریس، از برخی روشها میتوان بهعنوان درمان پیشگیرانه واریس در خانه استفاده کرد که شامل موارد زیر میشود:
• ورزش منظم: ازآنجاییکه رگهای پا برخلاف جاذبه زمین عمل میکنند تا خون را به سمت قلب هدایت نمایند به قدرت زیادی نیاز دارند. هر ورزشی که عضلات پا را تقویت کند در پیشگیری از واریس مؤثر خواهد بود.
• کاهش وزن: اضافهوزن و چاقی فشار زیادی به پاها وارد میکند. در نتیجه کاهش وزن میتواند از ایجاد واریس پیشگیری کند و همزمان احتمال ابتلا به بیماریهای قلبی، دیابت نوع 2 و سکته مغزی را بکاهد.
• پرهیز از نشستنها و ایستادنهای طولانیمدت: اگر شغل شما اینگونه است، زمانهایی را برای استراحت دادن به خود در نظر بگیرید و با تغییر وضعیت خود در پیشگیری از ایجاد رگهای واریسی مؤثر واقع شوید.
• خودداری از پوشیدن لباسهای تنگ: لباسها بهویژه شلوارهای تنگ فشار زیادی به پاهای شما وارد میکنند.
• بالا نگهداشتن پاها: برای بالا رفتن جریان خون از پا به سمت قلب، در هنگام نشستن پاها را بر روی صندلی یا چهارپایه قرار دهید.
• استفاده از جوراب واریس: جوراب واریس میتواند نقش مهمی در جلوگیری و بهبود رگهای واریسی داشته باشد.
درمان واریس پا
راههای درمانی مختلفی برای درمان واریس وجود دارد که میتوانند در رفع این اختلال مؤثر واقع شوند. نمونههایی از این روشها عبارتاند از:
• درمان واریس با لیزر
• جراحی واریس
• اسکلروتراپی
• فلبکتومی
• چسب بافتی
درمان خانگی واریس پا
درمان خانگی، طب سنتی (گیاهی) و تغذیه واریس پا شامل موارد زیر میشود:
• استفاده از جورابهای مخصوص واریس
• بالا نگه داشتن پاها
• به طور منظم ورزش کنید
• از خوردن نمک پرهیز کنید
• حفظ وزن سالم
• از پوشیدن لباسهای تنگ و کفشهای پاشنه بلند خودداری کنید
• مرطوب کردن پوست با روغنهای بومادران، اسطوخودوس، رزماری، لیمو و گل بیمرگ
برای درمان واریس پا چی بخوریم؟
برای درمان واریس و داشتن عروق سالم باید به نکات و توصیههای سلامتی توجه داشته باشید. برای مثال کاهش وزن باعث میشود که فشار کمتری به عروقتان وارد شود و آسیب وارده به آنها به حداقل برسد. با رعایت همین نکته میتوانید تا حد زیادی از ابتلا به واریس در خود پیشگیری کنید. بهعلاوه درمان یبوست با فیبر یا غذاهای ملین نیز در بیماران مبتلا به واریس پا از اهمیت بالایی برخوردار است. برخی از توصیههایی که میتوانید از طریق آن خطر بروز واریس را در خود کاهش دهید شامل موارد زیر میشود:
• نوشیدن آب کافی: اگر بهجای آب، نوشیدن آبمیوه یا نوشابههای گازدار را ترجیح میدهید، بهتر است در این مورد تجدیدنظر کنید و آب را جایگزین این ترکیبات نمایید.
• میوه: میوهها و سبزیجات منابعی غنی از انواع ویتامینها و فیبر به شمار میروند و در نتیجه در کاهش بروز یبوست نقش دارند. توت و انجیر خشک و برگه زردآلو نیز بهعنوان ترکیبات طبیعی عمل کرده و از بروز یبوست جلوگیری میکنند؛ بنابراین میتوانند در درمان واریس پا مفید واقع شوند.
• غذاهای کمنمک: در درمان واریس غذاهای سرشار از نمک باعث احتباس آب در بدن و تشدید علائم واریس میشوند و باید از مصرف آنها خودداری کنید مانند کنسروها، انواع ترشی و سوسیس و کالباس.
• مصرف زیاد گوشت قرمز: خطر ابتلا به واریس را افزایش میدهد. در عوض خوردن غذاهایی که مقدار زیادی پتاسیم دارند میتواند از احتباس آب پیشگیری نموده و مانع از بروز واریس گردد که شامل موارد زیر میشود:
• بادام و پسته
• عدس و لوبیای سفید
• سیب زمینی
• سبزیجات برگ سبز
• برخی ماهیها مانند ماهی سالمون یا تن
در این مطلب به توضیح تغذیه مناسب برای پیشگیری، درمان و بعد از عمل واریس پا پرداختیم. واریس پا از بیماری هایی است که در صورت مراقبت نکردن، ممکن است مجدداً اتفاق بیفتد بنابراین اگر قصد جلوگیری از بروز مجدد واریس پا را دارید؛ بهتر است با پیروی از برنامه غذایی مناسب و توجه به سایر مراقبت های تجویز شده توسط پزشک متخصص تغذیه درمانی از واریس پا پیشگیری و درمان کنید. علاوه بر تغذیه، مراجعه منظم به پزشک متخصص می تواند در جلوگیری از تشکیل مجدد واریس پا نقش داشته باشد.
مواد غذایی مضر برای واریس شامل موارد زیر میشود:
• کافئین و الکل: کافئین مادهای از دسته ترکیبات محرک است که در قهوه، شکلات و برخی نوشیدنیهای انرژیزا یافت میشود. این ماده باعث انقباض عروق و افزایش فشارخون میگردد.
• غذاهای کنسروی: در ترکیب مواد غذایی کنسروی مادهای به نام بیس فنول بهکار رفته است که شباهت زیادی با استروژن دارد. استروژن خود بهعنوان یکی از عوامل دخیل در ایجاد واریس پا شناخته میشود.
درمان واریس با حجامت
از فواید حجامت میتوان به تسکین درد موضعی و آرامش عضلانی ناشی از واریس اشاره کرد. حجامت با از بین بردن انسدادهای انرژی که پزشکان طب سنتی چینی از آن به عنوان انرژی سالم یا “چی” یاد میکنند، سلامت کلی بدن را بهبود میبخشد. حجامت ممکن است به افزایش جریان خون در یک ناحیه عضلانی خاص یا به کاهش درد کمک کند. حجامت برای بهبود سریع واریس مفید است. علاوه بر این، نواحی مختلفی از پوست که مرتبط با اندامهای داخلی است را تحریک کرده تا عملکرد اندام های داخلی از جمله کبد، معده، روده و کلیه ها را بهبود بخشد. تصور میشود که حجامت باعث افزایش ایمنی در یک ناحیه خاص میشود، زیرا مکش باعث آزاد شدن یک نوع ماده هیستامین مانند در پوست شده که سیستم ایمنی را تحریک میکند. علاوه بر تمام این موارد، حجامت باعث دفع سموم بدن نیز میشود.
لیزر واریس پا
لیزر یک پرتو نوری متمرکزشده است که برخی از متخصصین میتوانند از آن برای درمان بیماری واریس استفاده کنند. گرمای لیزر، رگ مبتلا را از بین میبرد و یک بافت فاسد شکل میگیرد. بافت اسکاری یا فاسد باعث بسته شدن رگ میشود. رگ بسته از فرایند خونرسانی حذف شده و میمیرد. پس از یک یا دو سال، رگ کاملاً از بین میرود و از بین بردن رگ مبتلا به واریس به کمک لیزر شامل گرما دادن به رگ و مسدود کردن آن میشود. این عمل معمولاً بدون نیاز به بیهوشی عمومی و تنها با بیحسی موضعی انجام میشود. متخصص قلب و عروق به صورت آنلاین در مورد مناسب بودن روش با شما گفتگو و تبادلنظر خواهد کرد. رگهای عنکبوتی و رگهای واریسی کوچک میتواند به کمک لیزر درمانی که در سطح پوست انجام میشود درمان شوند شاید برای حصول نتایج مطلوب لازم باشد که لیزر در چندین جلسه درمانی انجام شود.
عوارضی که ممکن است پس از لیزر درمانی ایجاد شوند شامل تغییر رنگ موقتی پوست میشود. دو نوع لیزر درمانی برای درمان بیماری واریس و رگهای عنکبوتی وجود دارد که عبارتند از:
-
لیزر درمانی ساده
-
لیزر درمانی درون عروق
افرادی که رگهای واریسی و رگهای عنکبوتی کوچک دارند میتوانند از روش لیزر درمانی ساده برای از بین بردن این رگهای بیمار استفاده کنند. . برخی از مزایای انجام این عمل عبارتند از:
- عمل لیزر یک روش مؤثر و بیخطر برای درمان رگهای واریسی است
- در این روش فقط قسمت آسیبدیده رگ تحت درمان قرار میگیرند
- بافت اطراف آسیب نمیبیند
- این روش جراحی درد ندارد
- زمان انجام عمل جراحی کوتاه است
- دوران نقاهت و بهبودی آن کوتاه است
- پس از انجام این عمل جراحی بافت اسکاری یا عیوب زیبایی روی بدن باقی نمیماند
تقریباً همه بیماران مبتلا به واریس میتوانند از مزایای لیزر درون عروقی بهرهمند شوند و تعداد کمی از افراد (معمولاً آنهایی که پس از عمل جراحی دوباره بیماری واریس آنها عود کرده است) گزینههای مناسبی برای قرار گرفتن تحت این عمل نیستند. این افراد بهتر است از روش اسکلروتراپی با فوم برای مدیریت بیماری واریس استفاده کنند. لیزر درون عروقی یک روش بدون عارضه جانبی است. برخی از مزایای انجام این عمل شامل موارد زیر میشود:
• این عمل در کمتر از یک ساعت انجام میشود.
• این روش یک عمل سرپایی محسوب میشود.
• علائم آن به سرعت برطرف میشود.
• دوران نقاهت و بهبودی پس از این روش طولانی نیست.
• برای انجام این عمل نیازی به بیهوشی عمومی نیست.
• نرخ موفقیت در این روش جراحی 98 درصد است
واریس بارداری چیست؟
در دوران بارداری تغییرات فیزیولوژیک زیادی ایجاد میشوند که بسیاری از آنها موجب پیدایش عوارضی برای خانمهای باردار میشود. واریس شامل سیاهرگهایی است که حالت بیرون زده و کبود رنگ دارند و در زیر سطح پوست ایجاد میشوند و با چشم قابل مشاهده هستند. این رگها در خانمهای باردار بیشتر در نواحی ساق یا ران دیده میشوند اما احتمال بروز آنها در نواحی دیگر پوست نیز وجود دارد.
ناگفته نماند ممکن است خانمهایی که قبل از بارداری دچار واریس هستند، با شدت علائم مواجه شوند و رنج بیشتری را متحمل شوند. در صورتی که قبل از بارداری به واریس مبتلا نبودید، حتما شیوع این مورد را به پزشک اطلاع دهید. خانمهای باردار در زمان حاملگی، خود به دلیل چاقی بیش از حد دچار کاهش اعتماد به نفس میشوند که رگهای واریسی این مورد را تشدید کرده زیرا ظاهر بدی ایجاد خواهند کرد و با توجه به آمارهای پزشکی، حدود یک سوم از بانوان باردار دچار واریس میشوند. مشاوره آنلاین با دکتر زنان جایگزین مناسبی برای مراجعه حضوری در مواردی به غیر از معاینه است. شما میتوانید برای پرسیدن همه سوالات خود از دکتر زنان مثل نحوه مصرف داروهایی برای واریس، علت واردیس در دوران بارداری، درمان واریس در بارداری، و غیره را از بین بهترین دکترهای زنان آنلاین، متخصص زنان و زایمان مورد نظر خود را (با توجه به نظرات و امتیازات پزشکان) انتخاب کنید و از مشاوره تلفنی و متنی (چت) برای ارتباط فوری با دکتر زنان انلاین استفاده کنید.
بهترین زمان پوشیدن جوراب واریس در دوران بارداری
خانمها در ماههای اولیه بارداری دچار واریس نمیشوند، مگر آنکه از قبل بارداری به این عارضه دچار بوده باشند که در این دوره، شدت پیدا کرده باشد. به طور معمول جوراب واریس بسته به شرایط فرد تجویز میگردد و ممکن است تا ماههای بالاتر، پزشک صلاح نبیند که فرد از این جوراب استفاده نماید. برای اکثر خانمهایی که در دوران حاملگی دچار واریس میشوند، از اوایل ماه چهارم تجویز میگردد تا درد و خستگی برایشان کاهش یابد. استفاده از جوراب واریس در همه ماههای بارداری امکانپذیر است و معمولا مشکلی ایجاد نخواهد کرد. پوشیدن جوراب واریس در بارداری مزایایی دارند که شامل موارد زیر میشود:
• جریان خون در رگها را بهبود میبخشد.
• گرفتگی عضلات را تا حد چشمگیری بهبود میبخشد.
• از تورم و التهاب بیش از حد رگهای واریسی و درد ناشی از آن میکاهد.
• این جورابها به اندازه جوراب معمولی راحت هستند و فرد را دچار آزار نمیکند.
خطر واریس در دوران بارداری
خطر واریس رگها در دوران بارداری میتواند باعث خارش یا آسیب شود و ظاهر ناخوشایندی ایجاد کند اما در کوتاه مدت بیضرر است. در صورت نیاز به درمان میتوان آن را به بعد از زایمان موکول کرد، درصد اندکی از افراد دارای واریس دچار لختههای کوچک خونی در سطح پوست میشوند (ترومبوز سیاهرگی سطحی) پس از ایجاد لختههای خونی ممکن است رگ، سخت و طناب مانند به نظر برسد و اطراف آن قرمز، ملتهب، کبود یا دردناک شود. با رشد جنین و وزن پیدا کردن آن فشار بر روی سیاهرگ های بدن خصوصا سیاهرگ های پا نیز افزایش پیدا میکند در صورت داشتن یکی از این لختهها با پزشک در ارتباط باشید. گاهی اوقات اطراف یک لخته خونی دچار عفونت میشود در این حالت ممکن است دچار تب یا لرز شوید و به آنتی بیوتیک نیاز پیدا کنید.در موارد زیر فورا با پزشک خود تماس بگیرید :
• ورم شدید ساق
• وجود زخم در ساق
• تغییر رنگ پوست اطراف رگها درطی دوران بارداری
مشورت با پزشک در صورت ابتلا به واریس در بارداری
1. اگر تصمیم دارید اقدام به بارداری نمایید، در صورت ابتلا به واریس در بارداری قبلی یا سابقه خانوادگی واریس حتماً با پزشک متخصص واریس مشورت و سلامت عروق پایتان را چک کنید.
2. در مورد میزان مطلوب افزایش وزن در طی بارداری و الگوی افزایش وزن توصیه شده طی ماههای مختلف بارداری با پزشک متخصص زنان یا متخصص تغذیه مشورت کنید.
3. حفظ وزن مطلوب و اجتناب از افزایش وزن بیش از حد میتواند فشار وارده به رگها را تعدیل کند.
4. در صورت توصیه پزشک به شما برای استراحت مطلق دوران بارداری حتماً در خصوص پوشیدن جوراب واریس بهمنظور پیشگیری از بروز لخته خون در پا از پزشک از طریق لینک متن مشورت بگیرید.
واریس زنان
واریس در زنان ممکن است به علت یکی از موارد زیر پیش بیاید:
• بارداری
• هورمونها
• یائسگی
• نشستن یا ایستادن طولانی از علل واریس در زنان
• لباس و کفش نامناسب هم میتواند زمینهساز واریس شود.
جوراب واریـس چیست؟
جمله معروفی هست که میگوید: جوراب واریس دارویی است که میپوشیم. این جوراب استاندارد فشار مشخصی را از ناحیه مچ پا تا بالای کشاله ران وارد میکند. این فشار از مچ به سمت بالای پا بهصورت تدریجی کم میشود و کاهش تدریجی فشار در طول پا باعث بهبود جریان خون سیاهرگی از پا به سمت قلب میشود. به دلیل همین مکانیزم اثر به آنها جوراب فشاری هم گفته میشود.
جوراب واریس را چه زمانی در روز بپوشیم؟
جوراب واریس برای کاهش میزان تورم و پا درد به افراد توصیه میشود. بهتر است صبحها پیش از بلند شدن از رختخواب و شروع امور روزمره، جوراب را بپوشید و تا زمانی که فعالیت در حالت ایستاده و یا در حالت پشت میز نشینی دارید، از جوراب استفاده کنید. نیازی به پوشیدن جوراب در حالت درازکش و هنگام ورزش ندارید. درضمن اگر در مشاغلی مثل کادر درمانی اشتغال دارید و برای مثال شیفت کار شما بعدازظهر یا شب است قبل از شروع شیفت کاری 10 دقیقه پاهای خود را بالاتر از سطح قلب قرار دهید و سپس جوراب بپوشید.
سلام سینای عزیز.میتونید ویزیت آنلاین بامتخصص قلب وعروق بگیرید تا مشکلتون بررسی بشه و در صورت نیاز دارو تجویز کنند.