مشاوره آنلاین تلفنی و متنی
دیابت

دیابت چیست؟

دیابت نوعی بیماری مزمن است که در آن، بدن نمی تواند از گلوکز، استفاده و یا آن را ذخیره کند. گلوکز نوعی قند است که اگر در خون جمع شود، باعث بالا رفتن قند خون می شود.
دو نوع اصلی از این بیماری وجود دارد؛ دیابت نوع یک و دیابت نوع دو.
بجز این دو نوع اصلی، به پیش دیابت و دیابت بارداری نیز می‌توان اشاره کرد.

انواع دیابت

دیابت نوع یک:

در دیابت نوع یک که به آن دیابت وابسته به انسولین نیز گفته می‌شود و شیوع کمتری دارد، بدن به صورت کامل تولید هرگونه انسولین را متوقف می‌کند. در این نوع دیابت، دلایل ژنتیکی و محیطی، علت آغاز بیماری هستند که هنوز هم به طور کامل شناسایی نشده‌اند.

انسولین چیست؟

انسولین هورمونی است که توسط لوزالمعده(پانکراس) تولید می‌شود و بدن را قادر می‌سازد تا از گلوکز موجود در غذاها، برای تولید انرژی استفاده کند. این هورمون قند را از خون گرفته و به داخل سلول‌های بدن منتقل می‌کند تا بدن از آن قند به عنوان انرژی استفاده کند.
افراد مبتلا به دیابت نوع یک، باید به صورت روزانه انسولین تزریق کنند. این نوع بیماری معمولا در کودکان و نوجوانان رایج است اما در هر سنی ممکن است اتفاق بیفتد.

دیابت نوع دو:

در دیابت نوع دو که به دیابت غیروابسته به انسولین نیز معروف است، بدن به اندازه کافی انسولین تولید نمی‌کند و یا قادر نیست به خوبی از آن استفاده کند. نوع دوم این بیماری معمولا در افرادی اتفاق میفتد که سنشان بالای چهل سال است و یا اضافه وزن و سابقه خانوادگی دیابت دارند. با این حال، امروزه دیابت نوع دو، به علت اضافه وزن، کاهش تحرک و تغذیه نامناسب، به شدت در میان افراد جوان در حال افزایش است. دیابت نوع دو، شایع‌ترین نوع دیابت در جهان است.

دیابت بارداری:

نوع دیگری از این بیماری، دیابت بارداری است. این نوع دیابت در طی حاملگی و بدون سابقه دیابت ظاهر می‌شود. دیابت بارداری بر روی رشد جنین اثر می‌گذارد. دیابت بارداری باعث مشکلات تنفسی، ناهنجاری‌های مادرزادی برای جنین و زایمان زودرس برای مادر می‌شود.
هرچند علائم و نشانه‌های مربوط به دیابت بارداری، معمولا پس از زایمان از بین می‌رود، اما این زنان در آینده مستعد ابتلا به دیابت نوع دو هستند.

پیش دیابت چیست؟

قبل از ایجاد دیابت، بسیاری از افراد مبتلا به پیش دیابت می‌شوند. میزان قند خون این افراد بالاتر از حد طبیعی است ولی نه به آن اندازه که در تعریف دیابت گنجانده شود. پیش‌دیابت بسیار شایع است. اما خبر خوب اینکه قابل کنترل و درمان است.

علائم دیابت:

چگونه تشخیص دهیم که دیابت داریم؟

علائم معمول و رایج دیابت عبارتند از:

• نوشیدن مایعات زیاد و تشنگی بیش از حد
• پرخوری و گرسنگی غیرمعمول
• تکرر ادرار
• خستگی زیاد و غیرمعمول
• مشکلات بینایی و تاری دید
• کاهش وزن
• عدم بهبود زخم
• عفونت‌های عودکننده
• بی حسی یا سوزن سوزن شدن دست‌ها و پاها
• تاول زدن مکرر پوست
• عفونت لثه‌ها

همچنین در برخی موارد، علائمی وجود ندارد که معمولا در دیابت نوع دو اتفاق میفتد. در چنین مواردی ممکن است فرد ماه‌ها یا حتی سال ها متوجه نشود که به دیابت مبتلا شده است. علائم در این افراد آنقدر آرام رشد می‌کند که نمی‌توان آن‌ها را تشخیص داد.

چه زمانی برای دیابت به پزشک مراجعه کنیم؟

در صورت مشاهده علائمی که ذکر کردیم، به پزشک مراجعه کنید. اما متاسفانه تشخیص دیابت از روی علائم امکان پذیر نیست و حتما باید از طریق آزمایش مشخص شود.
بنابراین در صورت داشتن شرایط زیر حتما به پزشک مراجعه کنید:

• اگر یک یا چند مورد از علائم دیابت را که در بالا اشاره کردیم، دارید.
• اگر علائم ذکرشده را در خود مشاهده نکردید اما دچار اضافه وزن هستید.

ممکن است سوالاتی برای شما مطرح شود؛ ازجمله اینکه:

علل ابتلا به دیابت چیست؟ چه کسانی به دیابت مبتلا می شوند یا در معرض ابتلا قرار دارند؟
سن، مهمترین عامل خطر ابتلا به دیابت است. توصیه می‌شود افراد بالای چهل سال، از لحاظ ابتلا به دیابت غربالگری شوند و آزمایش قند دهند، در صورتی که مشکلی نداشتند باید هر سه سال یک بار این آزمایش را تکرار کنند. سایر مواردی که علل ابتلا به دیابت محسوب می‌شوند عبارتند از:

• سن بالای چهل سال
• اضافه وزن و چاقی
• سابقه ی خانوادگی
• کم تحرکی
• تغذیه نامناسب و ناسالم
• سابقه دیابت بارداری یا تولد نوزاد با وزن بالا
• افرادی که به علت فشار خون بالا تحت درمان هستند.
• زنان با سندروم تخمدان پلی کیستیک
• ابتلا به بیماری‌های همراه با مقاومت به انسولین(مانند چاقی شدید)
• سابقه بیماری‌های قلبی عروقی
• چربی خون بالا

قند خون پایین چه زمانی رخ می‌دهد؟

زمانی که بدن شما انسولین تولید می‌کند، داروهای کاهش قند خون استفاده می‌کنید، گرسنه هستید، به دلیل تحرک و فعالیت زیاد، ممکن است هیپوگلیسمی یا قند خون پایین رخ دهد. قند خون پایین زمانی رخ می‌دهد که قند خون شما به 70 میلی گرم در دسی لیتر کاهش پیدا می‌کند.
نشانه‌های عمومی کاهش قند خون شامل موارد زیر است:

• سستی
• ضعف و لرزش
• بی‌قراری یا سردرگمی
• تاری دید
• سردرد
• غش
• از دست دادن هوشیاری 

عوارض دیابت 

عوارض دیابت به دو دسته عوارض کوتاه مدت و عوارض بلند مدت تقسیم می‌شود که شرح هر کدام به قرار زیر است:

عوارض بلندمدت دیابت:

• نابینایی
• آسیب کلیوی
• پای دیابتی
• بیماری‌های قلبی عروقی
• عوارض عصبی
• عفونت لثه و دندان
• فشارخون بالا
• مشکلات سلامت مغز
• مشکل در روابط جنسی
• از دست دادن شنوایی
• عفونت‌های پوستی
• آپنه خواب و گرفتگی نفس

عوارض کوتاه مدت دیابت:

• کمای دیابتی
• هیپوگلیسمی(قند خون پایین) که موجب ضعف یا بیهوشی می‌شود.

پیشگیری و کنترل دیابت:

اولین قدم در درمان دیابت نوع دوم، اصلاح سبک زندگی با رعایت برخی نکات مانند موارد زیر است:

• رژیم غذایی مناسب و تغذیه صحیح با مشورت پزشک
• فعالیت فیزیکی منظم
• کاهش وزن
• خواب کافی و به موقع
• قطع سیگار
• کاهش و کنترل استرس
• کاهش مصرف لبنیات
• قطع مصرف قند وشکر و جایگزین کردن شیرینی‌های طبیعی مانند شیره انگور و ...

---

پیشنهاد مطالعه مقاله:

کنترل دیابت با طب سنتی

---

در نهایت مراجعه به پزشک و مصرف داروهای لازم نیز راه بعدی کنترل دیابت است.
برخلاف گذشته که فقط افراد مسن به بیماری دیابت مبتلا می‌شدند، امروزه به دلیل شیوه زندگی و تغذیه، دیابت دیگر متعلق به یک سن و سال نیست و حتی کودکان و نوجوانان نیز به آن مبتلا می‌شوند. بنابراین رعایت نکات پیشگیری از دیابت برای همه سنین لازم است.

رژیم غذایی مناسب برای افراد دیابتی با افراد عادی متفاوت است. تنها نخوردن قند و شکر فایده ندارد، بلکه باید مصرف گوشت و چربی‌های ناسالم نیز کاهش یابد و برنامه غذایی سرشار از پروتئین، غلات و سبزیجات داشته باشند. در نهایت افراد دیابتی باید از یک برنامه غذایی اصولی پیروی کنند تا میزان قند خونشان در سطح متعادل قرار بگیرد.

بسیاری از افراد جامعه دیابت را به عنوان یک بیماری ساده اختلال در قند خون می‌شناسند و فکر می‌کنند که فرد می‌تواند پس از ابتلا به آن تا اخر عمر، از طریق مصرف قرص‌های کاهنده قند خون و در نوع شدیدتر، تزریق انسولین، به زندگی عادی ادامه دهد. اما واقعیت این است که وجود اختلال در قند خون، تنها یک بیماری ساده نیست بلکه در صورت عدم شناسایی و مراقبت، می‌تواند منشا بسیاری از بیماری‌های غیر‌واگیردار شده بسیاری از اعضای مهم و اساسی بدن از جمله قلب، کلیه و چشم ها را از بین ببرد.
شما می‌توانید از طریق همین صفحه با بهترین پزشکان در زمینه ی کنترل دیابت مشورت کنید.