اعتیاد چیست؟

اعتیاد را به صورت‌های گوناگونی تعریف کرده‌اند. به طور کلی اعتیاد، رفتاری است که شخص به دلایل روحی یا روانی یا در اثر مصرف مواد شیمیایی مانند شیشه، کراک و یا مواد طبیعی مانند ماری جوآنا یا تریاک، دچار ضعف در کنترل تکرار عمل خود می‌شود. در این شرایط فرد مصرف کننده هر چه زودتر نسبت به ترک شیشه، کراک، تریاک، ماری جوآنا و سایر مواد مخدر، اقدام کند، شانس بهبودی کامل خود را افزایش می‌دهد.

اعتیاد یک بیماری است و هر بیماری‌ای قابل درمان است. هم چنین با پیشگیری اعتیاد از طریق آموزش‌های خود کنترلی، می‌توانیم از این بیماری جلوگیری نماییم. ضعف اراده، بیماری نیست ولی به دلیل تاثیر مخربی که روی سیستم عصب مرکزی شخص می‌گذارد، نوعی بیماری فرض می‌شود و با ایجاد اختلال در کنترل سیستم رفتار و پاداش، موجب تکرار آن رفتار می‌شود. 
اعتیاد را می توان تلاشی به منظور کنترل چرخه‌های غیر قابل کنترل دانست. وقتی افراد مصرف کننده، از یک ماده‌ی شیمیایی به منظور تغییر خلق خود استفاده می‌کنند، بر آن گمانند که می توانند این چرخه‌ها را کنترل کنند. مهم نیست اعتیاد به چه چیز باشد؛ مصرف کنندگان از یک واقعه، به منظور تغییر خلق یا ایجاد خلسه و آرامش اعصاب استفاده می‌کنند. 
استفاده از مواد اعتیادآور، چه در دسته ی محرک‌ها باشد و چه در دسته‌ی مخدرها، بر روی عملکرد طبیعی مغز تاثیر می‌گذارد و بر اثر ادامه‌ی مصرف، مغز به ماده‌ی اعتیادآور عادت می کند و تنها در صورت رسیدن مواد، مصرف کننده تمرکز و آرامش دارد. 
عوارض ناشی از مصرف مواد مخدر بر سلامت فرد، زندگی اجتماعی، روابط عاطفی، امنیت، اقتصاد و رشد فرهنگی جامعه، نقش مخربی دارد. 
متاسفانه امروزه گرایش و میل افراد از نوجوانان گرفته تا بزرگسالان، روند رو به رشدی داشته است. 
اعتیاد واکنش به مخدری است که شخص وارد بدن خود می‌کند و به آن وابسته می‌شود. درمان این اختلال به کار تخصصی و دانش نیاز دارد.

معتاد کیست؟

معتاد به شخصی می‌گویند که در نتیجه‌ی استفاده‌ی مداوم مواد اعتیادآور، در بدن او حالت مقاومت اکتسابی ایجاد می‌شود؛ به طوری که استفاده‌ی مداوم آن موجب کاهش تدریجی اثرات آن مواد می‌شود و در صورتی که ماده‌ی مخدر به فرد نرسد، دچار اختلالات عصبی-روانی و دردهای جسمانی می شود که این حالت به سندروم محرومیت نیز شناخته می شود. 

دلایل اعتیاد

علل بی شماری برای قصد به سوءمصرف مواد مخدر وجود دارد که در ادامه برخی از آن‌ها را ذکر می کنیم:

• محیط زندگی
• فقر فرهنگی
• فقر مالی
• داشتن دوستان معتاد
• شکست عاطفی
• عدم موفقیت های تحصیلی
• مشکلات روان شناختی
• عوامل فردی(شخصیت فردی، ژنتیک، عوامل خانوادگی)
• عوامل اجتماعی
• در دسترس بودن مواد مخدر

مراحل اعتیاد

شناخت و آشنایی: در این مرحله شخص از راه های مختلف مثل گروه دوستی، خانواده و... با مواد اعتیادآور آشنا می‌شود و به دلایل مختلفی مانند انجام کار مفرحانه، کسب لذت و کنجکاوی، با نوع مصرف آن آشنا می‌شود.
شک و دودلی: در این مرحله، بدن مصرف کننده، بعد از مدت‌ها استفاده‌ی نامنظم، به مواد بیشتری نیاز پیدا می‌کند. مصرف کننده دچار شک و دودلی می‌شود و برای رهایی، با میل روزافزون خود مبارزه می‌کند.
اعتیاد یا وابستگی کامل: بعد از شک و تردید و حتی مدتی ترک اعتیاد اولیه، نهایتا مصرف کننده به مرحله ی وابستگی و اعتیاد واقعی می‌رسد و برای رسیدن به حالت نئشگی، هر بار مقدار مصرف خود را افزایش می‌دهد. 

اعتیاد چگونه عمل می‌کند؟

وابستگی به مواد اعتیادآور، نوعی اختلال در سیستم عصبی انسان با ریشه‌های اجتماعی، خانوادگی، روانی و غیره است. 
سلول عصبی‌ای که در بدن انسان وظیفه‌ی انتقال پیام و احساسات را دارد، نورون نامیده می شود. به عنوان مثال، نورون دست انسان، وظیفه‌ی انتقال پیام گرما، سرما، زبری و دیگر احساسات به مغز را دارد. هر نورون، وظیفه‌ی دریافت و انتقال پیام مخصوص به خود را دارد. نورون موجود در مرکز بینایی و شبکیه‌ی چشم، وظیفه‌ دریافت و انتقال و مخابره‌ محرک نوری را دارد. مغز با جمع آوری و تحلیل پیغامی که از نورون های مرکز بینایی دریافت کرده، تصاویری که می بینیم را می‌سازد. 

با ورود این مواد به بدن مصرف کننده، تولید کننده‌های اصلی این مواد که در مغز وجود دارند، ناگهان با میزان زیادی از این مواد در خون مواجه می‌شوند که آن‌ها را تولید نکرده‌اند و فرد با مصرف مواد اعتیادآور، آن ها را وارد خون کرده است. در این حالت، فعالیت این بخش‌ها کاملا متوقف می‌شود.
با پایین آمدن میزان سروتونین، فرد مصرف کننده دچار احساسات شدید منفی مانند افسردگی، شکست و درد می‌شود و برای رهایی از این احساسات، مجدد به مصرف مواد مخدر روی می آورد. این روند بسته به نوع مخدری که شخص استفاده می‌کند، بین 8 تا 12 ساعت متغیر است. 
بنابر دلایل گفته شده و کسب لذت اولین مصرف، بیماران اعتیاد دائما دوز مصرفی خود را افزایش می دهند و به این صورت، وابستگی به مواد مخدر شکل می‌گیرد.

رابطه ی اعتیاد و افسردگی

اعتیاد و افسردگی رابطه ای دوطرفه دارند. افرادی که از اختلالات روانی رنج می برند، بیشتر به سمت مخدرها و الکل کشیده می شوند اما این مواد اعتیادآور، خود عوارض جسمی و روانی ای را برای مصرف کننده در پی خواهد داشت.
چیزی که درمان اعتیاد و افسردگی هم زمان را سخت می کند، تاثیر این دو بیماری بر روی یکدیگر و افزایش شدت علائم هر یک از این دو بیماری است. درمان افرادی که اعتیاد به مخدر و افسردگی دارند دشوار است و نیاز به برنامه های حمایتی دارد که حتی پس از درمان نیز ادامه داشته باشد. برای درمان این افراد در کنار سم زدایی، باید از روش های درمان بالینی نیز استفاده کرد که تحت نظر روانشناس و روان پزشک انجام می‌شود.

ترک اعتیاد

اعتیاد در واقع یک نوع بیماری است که نیاز به درمان پزشکی دارد. بدیهی است که اعتیاد نه تنها سلامت جسمانی فرد را از بین می‌برد، بلکه بر روی سلامت روانی وی نیز تاثیرات مخربی می گذارد. طبق آمار و مشاهدات، اکثر بیماران اعتیاد، افسردگی و بسیاری از اختلالات رفتاری و روانی را تجربه می‌کنند. طبیعی است که بسیاری از بیماران علاقمند به ترک اعتیاد و برگشت به زندگی سلامت و نرمال خود هستند اما ضروری است که ترک اعتیاد، تحت نظر مشاورین روانشناس و روان پزشک انجام گیرد؛ چرا که بسیاری از بیماران، در زمان درمان دچار بروز علائم ترک خواهند شد و این علائم می تواند زمینه ساز لغزش و بازگشت به مصرف مواد مخدر باشد. به همین دلیل ضروری است که برای ترک تحت نظر پزشک باشند.
در درمان اعتیاد، همان قدر که باید به جسم فرد وابسته توجه کرد، باید به روان فرد معتاد نیز توجه شود.
هر ماده‌ی مخدری اثرات خاص خود را در بدن فرد مصرف کننده می گذارد اما چیزی که در همه  مواد اعتیادآور مشترک است، شروع و ایجاد وابستگی روانی است. 
گام اول برای ترک مواد مخدر، اراده و تصمیم فرد است که با مشاوره های روان شناختی و حمایت‌های عاطفی خانواده، میسر می‌شود. ترک مواد مخدر فرایندی بسیار سخت است اما امری غیرممکن نیست. اکثر معتادین به مواد مخدر، از استرس مرحله‌ی خماری و پیامدهای آن، از قدم برداشتن به سوی ترک اعتیاد، خودداری می‌کنند. چرا که در این مرحله، علائمی مانند بدن دردهای شدید، تعریق شبانه، افزایش ضربان قلب، تشویش و استرس در فرد بروز می‌کند.
 ترک اعتیاد امری بسیار تخصصی است و ترک خودسرانه و غیر اصولی، می‌تواند عوارضی به مراتب شدیدتر بر روی سلامتی بیمار داشته باشد.
هم چنین پروسه‌ی ترک هر یک از مواد مخدر و محرک، متفاوت است و با توجه به پارامترهای مختلف، برنامه‌ی درمانی شروع می‌شود.
در این سایت با همکاری متخصصین درمان اعتیاد، سعی داریم گامی مثبت در جهت بهبود حال درمان جویان برداریم.