اختلالات خوردن

اختلال خوردن چیست؟

اختلالات خوردن یا اختلالات تغذیه ای، مشکلاتی مهم و پیچیده هستند. این اختلال نوعی بیماری روحی و روانی است که ممکن است در افراد، نشانه های مختلفی داشته باشد. برخی از افراد مبتلا به اختلالات خوردن، پرخوری می کنند، برخی به اندازه ی کافی غذا نمی خورند، برخی پرخوری کرده و سپس کالری های اضافه را با بالا آوردن و یا با مصرف مسهل، دفع می کنند.
علائم اختلالات خوردن می توانند در افراد پیشرفت کنند و سبب بروز آسیب های جدی در بدن بیمار شوند.
علائم اختلالات خوردن با نگرانی ها و وسواس هایی در مورد وزن و فرم بدن و نوع تغذیه، آشکار می شوند و می توانند سبب پریشانی عاطفی شوند.
اختلالات خوردن، طیف وسیعی از مشکلات تغذیه ای را شامل می شود و در برخی موارد، می تواند منجر به مرگ فرد بیمار شود.
هر فردی با هر سن و جنسیتی، ممکن است به اختلالات خوردن دچار شود اما تحقیقات نشان داده اند که درصد ابتلای نوجوانان و زنان به این بیماری بیشتر است.

علائم اختلالات خوردن

علائم اختلالات خوردن در افراد با توجه به نوع اختلال و شدت ابتلا، متفاوت خواهد بود اما علائم زیر، علائم کلی اختلالات خوردن هستند که باید توسط پزشک، مورد بررسی قرار گیرند:

• رژیم غذایی خاص
• ذهنیت منفی در مورد فرم بدن
• پرخوری بیش از حد
• ورزش بیش از حد
• سرعت بالای غذا خوردن
• پرخوری بدون احساس گرسنگی
• تغییرات پی در پی در وزن و یا کاهش وزن غیر عادی
• احساس گناه یا تنفر نسبت به خود
• مصرف ملین یا مواد ادرار آور و مواد پاکسازی کننده ی بدن(بدون تجویز پزشک)

علل بروز اختلالات خوردن

تحقیقات نشان داده اند که فاکتورهای مختلفی می توانند دلیل ابتلا به انواع اختلالات خوردن باشند. برخی از این فاکتورها عبارتند از:

• ژنتیک
• روان رنجوری
• کمال گرایی
• تبلیغات رسانه ها
• اصرار اطرافیان برای لاغر شدن
• تفاوت های موجود در ساختار و بیولوژی مغز

انواع اختلالات خوردن

انواع مختلفی از اختلالات خوردن وجود دارند که علائم هر کدام می تواند متفاوت باشد:

اختلال بی اشتهایی عصبی

علائم این اختلال عبارتند از:

• مصرف محدود غذا
• کاهش وزن
• ترس شدید از چاق شدن
• نفرت از تصویر بدنی خود 

اختلال پر اشتهایی عصبی

علائم اختلال پر اشتهایی عصبی عبارتند از:

• غذا خوردن در اکثر مواقع
• خوردن غذا در حجم زیاد
• نگرانی زیاد در مورد وزن و شکل بدن
• عدم کنترل بر مقدار غذای مصرفی
• استفاده از روش هایی همچون بالا آوردن، مصرف ملین یا روزه گرفتن برای کاهش وزن

اختلال پرخوری افراطی

علائم اختلال پرخوری افراطی عبارتند از:

• سریع غذا خوردن
• غذا خوردن پنهانی
• احساس گناه پس از پرخوری
• سیر شدن دردآور
• پرخوری حداقل 1بار در هفته به مدت طولانی(3ماه)
• خوردن حجم زیادی از غذا در صورت عدم احساس گرسنگی

اختلال اجتناب یا محدودیت غذا

علائم این اختلال عبارتند از:

• کاهش وزن شدید
• کمبود شدید مواد مغذی در بدن
• عدم رشد کافی در کودکان(رشد قدی و وزنی)

اختلال هرزه خواری

یکی دیگر از انواع اختلالات خوردن، اختلال هرزه خواری است که فرد مبتلا به آن، موادی را مصرف می کند که خوراکی نیستند. این مواد غیر خوراکی می توانند شامل خاک، صابون، گچ، مو، پارچه، کاغذ، پشم، سنگریزه، پودر شوینده و... باشند. 
این اختلال در زنان باردار و افراد مبتلا به ناهنجاری های ذهنی، بیشتر بروز می کند و در برخی مواقع، منجر به مرگ فرد می شود.

اختلال نشخوار

اختلال نشخوار به تازگی به عنوان نوعی اختلال خوردن تشخیص داده شده است. اختلال نشخوار می تواند در نوزادان، کودکان و بزرگسالان بروز کند. نوزادان در سن 3 تا 12 ماهگی به اختلال نشخوار دچار می شوند که معمولا خود به خود برطرف می شود اما در کودکان و بزرگسالان، اقدام به درمان ضروری است.
اختلال نشخوار معمولا در نیم ساعت اول پس از غذا خوردن رخ می دهد و بر خلاف رفلاکس، یک پدیده ی ارادی است.

عوارض ابتلا به اختلالات خوردن 

• خطر ابتلا به وسواس فکری
• اختلال در سوءمصرف غذا
• خطر ابتلا به اضطراب اجتماعی
• خطر ابتلا به افسردگی
• ضعف و پوکی استخوان ها
• کاهش جرم مغز
• ریزش مو
• خشکی ناخن ها
• اختلال در خواب
• بروز حملات غش یا صرع
• خطر اعتیاد به مواد مخدر و الکل
• ابتلا به مشکلات دهان و دندان
• خطر ابتلا به مشکلات قلبی و عروقی
• رنگ پریدگی پوست

راه های تشخیص اختلالات خوردن

چند روش اصلی و اساسی برای تشخیص اختلالات خوردن وجود دارد:

معاینه ی جسمی

در معاینه ی جسمی برای تشخیص اختلالات خوردن، میزان فشار خون، معاینه ی چشم ها، تورم دست و پا و کاهش وزن در 3 ماه گذشته، مورد بررسی قرار می گیرند.

الکتروکاردیوگرام قلب

الکتروکاردیوگرام، نوار قلبی است که آسیب های وارد شده به قلب را نشان می دهد. از آن جایی که اختلالات خوردن می توانند منجر به نارسایی های قلبی شوند، انجام این تست برای حفظ سلامت قلب بیمار، ضروری است.

تشخیص افتراقی

پزشک برای تشخیص اختلالات خوردن، ممکن است به بررسی دلایل و عوامل دیگری همچون افسردگی، استرس، وسواس و... بپردازد.

اشعه ی ایکس

از آن جایی که اختلالات خوردن سبب پوکی و شکستگی استخوان ها می شود، پزشک با استفاده از اشعه ی ایکس، این آسیب ها را بررسی کرده و در صورت تشخیص نوع ابتلا، درمان را آغاز می کند.

روش های درمان اختلالات خوردن

می توان گفت که به اندازه ی انواع اختلالات خوردن، روش درمانی نیز برای این بیماری وجود دارد که شامل مشاوره، مراقبت های پزشکی، مراقبت های رواپزشکی و... می شود.

رایج ترین روش های درمان اختلالات خوردن عبارتند از:

• بازگرداندن سلامت وزنی به فرد
• درمان آسیب های فیزیکی ناشی از اختلالات خوردن
• تغییر افکار ناسالم در فرد با روان درمانی
• درمان شاختی رفتاری

از آن جایی که اختلال خوردن نوعی بیماری روانی است، مانند سایر اختلالات روانی، نیاز به مشاوره دارد. 
درمان شناختی رفتاری با به چالش کشیدن الگوهای فکری و اقدامات عملی بیمار، روند درمان را طی می کند.
در مشاوره برای درمان اختلالات خوردن، از روش های دیگری مانند روان درمانی، گروه درمانی و مشاوره ی تغذیه ای نیز استفاده می شود.

دارو درمانی

در درمان اختلالات خوردن با روش دارو درمانی، از داروهای زیر استفاده می شود:

• مهار کننده های انتخابی جذب مجدد سروتونین (جهت کاهش علائم افسردگی و علائم اختلال خوردن)
• سه حلقه ای ها (جهت بهبود تصویرهای ذهنی فرد نسبت به بدن خود)
• داروهای ضد استفراغ 

اختلالات خوردن از اختلالات پیچیده و جدی روحی و روانی است و می تواند در مواردی به مرگ فرد بیمار منجر شود؛ بنابراین نیاز به پزشک و درمان حرفه ای دارد.
درمان اختلالات خوردن نیز مانند سایر اختلالات روحی و روانی، زمان بر بوده و نیازمند صبوری و بردباری می باشد.