درمان سندرم تخمدان پلیکیستیک(تنبلی تخمدان)
تهیه شده زیر نظر : سحر خوش قامت - دکترای حرفه ای گرایش طب سنتی
سندرم تخمدان پلیکیستیک چیست؟: Polycystic ovary syndrome
ویزیت آنلاین با کارشناس مامایی
دریافت مشاورهدر برخی از زنان تخمدانهای آنها کیستهای کوچک زیادی ایجاد میکند که به نام سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS) نامیده میشود.
PCOS یک اختلال غدد درونریز است واز هر ۱۰ زن یک نفر به آن مبتلا میشود. کسانی که به آن مبتلا هستند، عدم تعادل هورمونی و افزایش غیرعادی در هورمونهای جنسی مردانه دارند و این عدم تعادل نحوه عملکرد تخمدانها را تغییر داده و تخمکگذاری در آنها انجام نمیشود و باعث ایجاد کیستهای کوچک زیادی شود که عامل اصلی ناباروری است. PCOS از این جهت سندرم نامیده میشود چون دارای مجموعهای از علائم میباشد.
عوامل ایجاد کننده سندرم تخمدان پلیکیستیک:
ژنتیک:
برخی مطالعات نشان میدهد که این بیماری زمینه ارثی دارد و این احتمال وجود دارد که مجموعهای از ژنها در این بیماری نقش دارند.
مقاومت انسولینی:
حدود ۷۰ درصد زنان مبتلا به PCOS مقاومت انسولینی دارند. زمانی که سلول ها نتوانند به درستی از انسولین استفاده کنند تقاضای بدن برای تولید انسولین افزایش مییابد و پانکراس مقدار بیشتری انسولین تولید میکند، انسولین اضافی تخمدانها را تحریک میکند تا هورمونهای مردانه بیشتری تولید کنند چاقی و اضافه وزن عامل اصلی مقاومت انسولینی است و ریسک ابتلا به دیابت نوع II را افزایش میدهد.
علائم سندرم تخمدان پلیکیستیک:
- داشتن سیکلهای قاعدگی نامنظم:
- عدم تخمکگذاری در این افراد مانع از ریزش پوشش داخلی رحم در هر ماه میشود، برخی زنان مبتلا به PCOS کمتر از ۸ بار در طول سال پریود میشوند و یا اینکه به کل پریود نمیشوند. - ناباروری:
به علت عدم تخمکگذاری اتفاق می افتد. - خونریزی شدید:
در این افراد چون دیواره رحم در مدت طولانیتری تشکیل میشود( به دلیل عدم تخمکگذاری) بنابراین قاعدگیهای سنگینتر از حد معمول را تجربه میکنند. - رشد موهای زائد:
به این عارضه هیرسوتیسم میگویند بیش از ۷۰ درصد زنان مبتلا به این عارضه هستند و موهای زائد در مناطقی که به طور معمول وجود ندارد مانند پشت لب، چانه، سینه، شکم و پشت میروید. که معمولا به علت بالا بودن میزان آندروژنها در خونشان میباشد. - آکنه:
بالا بودن هورمونهای مردانه و عدم تعادل هورمونی در این افراد باعث میشود که پوستی چربتر از حد معمول داشته باشند و دارای جوشهایی در قسمت صورت، سینه و کمر هستند. - افزایش وزن:
80 درصد زنان مبتلا به PCOS اضافه وزن دارند و یا چاق هستند. - تاسی سر با الگوی مردانه:
این افراد موهای سر نازک و ریزش موی با الگوی مردانه دارند. - تیره شدن پوست:
یکسری لکههای پوستی تیره در نواحی مانند کشاله ران، زیر سینه و گردن ایجاد میشود. - سردرد:
تغییرات هورمونی میتواند باعث ایجاد سردرد در برخی از زنان شود.
پیشنهاد مطالعه مقاله:
درمان سندرم تخمدان پلیکیستیک:
تغییر سبک زندگی:
یکی از بهترین راهها برای مقابله با PCOS تغذیه سالم و ورزش کردن است. کاهش تنها ۵ تا ۱۰ درصد وزن بدن برخی علائم را کاهش میدهد و به منظمتر شدن سیکلهای قاعدگی کمک میکند؛ بعلاوه باعث بهبود میزان قند خون و انسولین میشود.
از آنجائیکه PCOS منجر به افزایش قند خون میشود پزشک از شما میخواهد تا مصرف غذاهای شیرین و نشاسته ای را محدود کنید، در عوض غذاهای دارای فیبر فراوان بخورید تا سطح قند خون شما به آرامی بالا بیاید.
درمانهای دارویی:
استفاده از قرصهای ضد بارداری و داروهایی مانند پروژسترون میتواند به تنظیم شدن سیکلهای قاعدگی کمک کند. مصرف پروژسترون به مدت ۱۰ تا ۱۴ روز هر یک تا دو ماه میتواند سیکلهای قاعدگی را تنظیم کند.
تزریق گنادوتروپینها (FSH,LH) باعث تحریک تخمکگذاری میشود.
داروی اسپیرونولاکتون
این دارو سطح آندروژنها را در بدن کم میکند و به برطرف شدن موهای زائد کمک میکند اما اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید از مصرف آن خودداری کنید، زیرا باعث نقصهای مادرزادی در جنین میشود.
استفاده از متفورمین در درمان تخمدان پلیکیستیک:
دارویی است که برای درمان افراد مبتلا به دیابت نوع II استفاده میشود و میتواند میزان انسولین و قند را در افراد مبتلا به PCOS تنظیم کند.
داروی کلومیفن(کلوئید):
باعث تحریک تخمدان به تخمکگذاری میشود و به بارور شدن زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلیکیستیک کمک میکند. شانس دوقلوزایی و چند قلوزایی را افزایش میدهد.
قرص لتروزول و درمان PCOS:
دارویی است که برای درمان سرطان سینه استفاده میشود، اما میتواند تخمکگذاری را تحریک کند.
داروی ارلیستات:
این داروها در افرادی که اضافه وزن دارند و رژیم و ورزش زیاد برایشان موثر نبوده مصرف میشوند. ارلیستات خاصیت مهار کنندگی آنزیم لیپاز را دارند و باعث میشوند تا چربیهای موجود در بدن شما بدون هضم دفع شوند و سطح کلسترول خون را تنظیم و وزن کاهش یابد. اما باید حتما تحت نظر پزشک مصرف شوند.
انواع عملهای جراحی برای درمان PCOS:
حفاری تخمدان:
در این روش با لیزر و یا سوزن نازک گرم شده در تخمدان سوراخی ایجاد میکنند تا میزان تستوسترون ترشح شده از تخمدان کاهش یابد و تخمکگذاری به طور طبیعی انجام شود.
IVF (یکی از روشهای لقاح مصنوعی):
در افرادی که به طور طبیعی باردار نمیشوند به منظور بارداری انجام میشود با این روش تخمکهای شما از بدن خارج میشود و پس از بارور شدن داخل رحم قرار میگیرد و میتواند بهترین راه برای باردار شدن افراد مبتلا به سندرم تخمدان پلیکیستیک باشد.
مصرف مکملها و داروهای گیاهی:
علاوه بر درمانهای دارویی میتوان با طب سنتی نیز تنبلی تخمدان را درمان کرد از جمله گیاهان دارویی برای درمان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
برای درمان کیست تخمدان از طریق طب سنتی میتوانید با پزشکان متخصص طب سنتی در سرویس درمان کیست تخمدان در ایزو ویزیت اقدام نمایید.
اینوزیتول (Inositol)
یک نوع کربوهیدرات است که ساختاری شبیه گلوکز دارد. این مکمل به بهبود مقاومت به انسولین کمک میکند و میتواند نظم چرخه قاعدگی، تخمکگذاری و باروری در زنان مبتلا به PCOS را بهبود بخشد.
دارچین(Cinnamon)
مشخص شدهاست که عصاره دارچین اثر مثبتی بر مقاومت انسولینی دارد، علاوه بر این می تواند قاعدگی را در زنان مبتلا به PCOS منظم کند.
روغن گل مغربی (Evening primrose oil)
برای کمک به درد و منظم کردن قاعدگیها به کار میرود، به علاوه میتواند باعث کاهش کلسترول و استرس اکسیداتیو شود.
گیاه پنج انگشت(Vitex agnus castus)
این گیاه باعث افزایش سطوح FSH,LH میشود و تاثیر بسزایی در درمان تنبلی تخمدان و بهبود علائم پیش از قاعدگی دارد.
زردچوبه(Turmeric)
کورکومین ماده موثره موجود در زردچوبه میتواند باعث کاهش مقاومت انسولین شود و یک ضد التهاب قوی محسوب میشود.