گواتر چیست؟ علائم، تشخیص و درمان گواتر

گواتر به معنی بزرگ شدن غیرطبیعی غده‌ی تیروئید است که در گردن و جلوی نای قرار دارد. این بیماری، بسته به وضعیت فعالیت تیروئید، به دو نوع اصلی گواتر پرکار و کم‌کار تقسیم می‌شود. از علل اصلی گواتر می‌توان به کمبود ید، بیماری‌های خودایمنی و التهاب اشاره کرد. شناخت و تشخیص به موقع آن به پیشگیری از عوارض بیشتر کمک می‌کند. در ادامه، انواع گواتر و راه‌های تشخیص و درمان را توضیح خواهیم داد.

مهناز مرادی

فوق تخصص غدد و متابولیسم

دریافت مشاوره آنلاین

گواتر کم‌کار و گواتر پرکار

گواتر کم‌کار و پرکار دو نوع مختلف از اختلالات تیروئید هستند. در گواتر کم‌کار، تیروئید قادر به تولید مقدار کافی هورمون‌های تیروئیدی نیست که منجر به علائمی مانند خستگی، افزایش وزن، کاهش انرژی و پوست خشک می‌شود. گواتر کم‌کار معمولاً به دلیل کمبود ید یا بیماری‌های خودایمنی مانند هاشیموتو به وجود می‌آید. در مقابل، گواتر پرکار به وضعیتی اشاره دارد که در آن غده‌ی تیروئید بیش از حد هورمون تولید می‌کند.

این وضعیت باعث افزایش متابولیسم بدن شده و علائمی مانند کاهش وزن ناگهانی، تعریق زیاد، تپش قلب و اضطراب ایجاد می‌کند. یکی از شایع‌ترین علل گواتر پرکار بیماری گریوز است. تشخیص دقیق این دو نوع گواتر، از طریق آزمایش‌های خون و بررسی سطح هورمون‌ها انجام می‌شود و هرکدام نیاز به درمان‌های خاص خود دارند. برای مثال، در گواتر کم‌کار درمان معمولاً با تجویز هورمون تیروکسین انجام می‌شود، در حالی که برای گواتر پرکار، ممکن است داروهای مهارکننده تیروئید تجویز شود.

بزرگی غده‌ی تیروئید یا گواتر چیست؟

بزرگی غده‌ی تیروئید، یا به اصطلاح گواتر، حالتی است که در آن اندازه‌ی تیروئید بیش از حد طبیعی افزایش می‌یابد. این افزایش اندازه معمولاً قابل مشاهده است و ممکن است در برخی افراد با درد یا احساس فشار در ناحیه گردن همراه باشد. عواملی چون کمبود ید در رژیم غذایی، وجود ندول‌ها (گره‌های کوچک)، کم کاری تیروئید و یا برخی بیماری‌های خودایمنی ممکن است منجر به گواتر شوند.

گواتر می‌تواند در هر سن و جنسی اتفاق بیفتد، اما در زنان، به ویژه در دوران بارداری یا یائسگی، شایع‌تر است. در مراحل اولیه، این بزرگ شدن ممکن است بدون علائم خاصی باشد، اما در صورت عدم درمان، می‌تواند به مشکلات جدی‌تر نظیر سختی در بلع و تنفس منجر شود. برای تشخیص دقیق، پزشکان از روش‌های مختلفی از جمله سونوگرافی و آزمایش خون استفاده می‌کنند تا نوع و علت گواتر را تعیین کنند. درمان گواتر نیز به علت اصلی بستگی دارد و می‌تواند شامل دارو، مصرف ید، و یا در برخی موارد، جراحی باشد.

ویزیت آنلاین با بهترین متخصص غدد

امروزه با پیشرفت فناوری، امکان ویزیت آنلاین توسط بهترین متخصصان غدد فراهم شده است. این گزینه برای افرادی که در مناطق دوردست زندگی می‌کنند یا به هر دلیلی نمی‌توانند به مطب پزشک مراجعه کنند، بسیار مفید است. ویزیت آنلاین علاوه بر ارائه مشاوره پزشکی، این امکان را فراهم می‌کند که بیمار بتواند نتایج آزمایش‌های خود را با پزشک به اشتراک بگذارد و توصیه‌های لازم برای درمان گواتر یا سایر مشکلات تیروئید دریافت کند. در ویزیت آنلاین، متخصص غدد به بررسی علائم، سابقه بیماری و نتایج آزمایش‌های بیمار می‌پردازد. برای تشخیص گواتر، پزشک می‌تواند آزمایش خون، سونوگرافی و یا اسکن تیروئید را توصیه کند.

پیشنهاد خواندن

---

علائم و درمان پرکاری تیروئید

علائم، تشخیص و درمان سرطان تیروئید

در صورتی که نیاز به درمان دارویی باشد، نسخه به صورت الکترونیکی برای بیمار ارسال می‌شود. یکی از مزایای ویزیت آنلاین این است که بیمار می‌تواند به راحتی و بدون نیاز به رفت‌وآمد، به بهترین دکتر آنلاین درمان گواتر دسترسی داشته باشد. ویزیت آنلاین نه تنها از نظر زمان و هزینه صرفه‌جویی می‌کند، بلکه استرس‌های ناشی از حضور در محیط‌های درمانی را نیز کاهش می‌دهد. همچنین، بیماران می‌توانند به راحتی در هر زمانی که نیاز دارند، با متخصص مشاوره داشته باشند و پیشرفت درمان خود را پیگیری کنند.

درمان‌های رایج گواتر

درمان گواتر به علت و شدت بیماری بستگی دارد. در مواردی که گواتر ناشی از کمبود ید است، پزشکان ممکن است مکمل‌های ید را تجویز کنند تا عملکرد تیروئید بهبود یابد. در گواترهای کم‌کار، معمولاً تجویز هورمون تیروئید به صورت قرص برای جبران کمبود هورمون استفاده می‌شود و به کاهش علائم کمک می‌کند. برای گواترهای پرکار نیز داروهای مهارکننده تیروئید تجویز می‌شود که به کنترل تولید هورمون کمک می‌کند. در موارد شدیدتر، که گواتر با دارو قابل کنترل نباشد یا به بزرگ شدن زیادی منجر شود، پزشکان ممکن است روش‌های دیگری از جمله جراحی را در نظر بگیرند. جراحی تیروئید معمولاً برای برداشتن قسمتی یا کل تیروئید انجام می‌شود و پس از آن، بیمار نیاز به مصرف مادام‌العمر هورمون‌های جایگزین دارد. همچنین، در صورتی که گواتر با سرطان تیروئید مرتبط باشد، اقدامات درمانی ویژه‌ای مورد نیاز خواهد بود.

رادیوتراپی یکی دیگر از روش‌های درمانی است که برای کاهش فعالیت تیروئید در گواتر پرکار استفاده می‌شود. این روش با تاباندن دوز پایین ید رادیواکتیو به غده تیروئید، فعالیت اضافی آن را کاهش می‌دهد و به کوچک شدن گواتر کمک می‌کند.

کلام آخر

گواتر یکی از مشکلات رایج تیروئید است که به علت‌های مختلفی همچون کمبود ید، بیماری‌های خودایمنی یا عفونت‌ها به وجود می‌آید. این اختلال ممکن است به دو شکل کم‌کار و پرکار باشد که هر یک علائم و روش‌های درمان خاص خود را دارند. برای مدیریت و درمان گواتر، شناخت نوع و علت بیماری اهمیت زیادی دارد و درمان می‌تواند شامل مصرف دارو، مکمل‌های ید، یا حتی جراحی باشد. با استفاده از ویزیت آنلاین و مشاوره با بهترین متخصصان غدد، امکان پیگیری آسان‌تر و دقیق‌تر وضعیت تیروئید برای بیماران فراهم شده است.