علائم، تشخیص و درمان سرطان تیروئید
تهیه شده زیر نظر : احمد معدن کن - متخصص جراحی عمومی
سرطان تیروئید نوع نادری از سرطان است که غده تیروئید را درگیر میکند. تیروئید غده کوچکی در قاعده گردن است که هورمونهای T3 و T4 را ترشح میکند. این هورمونها به تنظیم متابولیسم و ضربان قلب کمک میکنند. فشار خون و دمای بدن افراد مبتلا به سرطان تیروئید متغیر است. سرطان تیروئید بیشتر در افراد 30 ساله و افراد بالای 60 سال شایع است. زنان 2 تا 3 برابر بیشتر از مردان در معرض ابتلا به آن هستند. سرطان تیروئید معمولا قابل درمان است و در بسیاری از موارد به طور کامل درمان میشود، اگرچه گاهی اوقات پس از درمان عود میکند.
ویزیت آنلاین با متخصص غدد درون ریز و متابولیسم
دریافت مشاورهعلائم سرطان تیروئید میتواند شامل موارد زیر باشد
- یک توده بدون درد یا تورم در جلوی گردن (اگرچه از هر 20 توده گردن تنها 1 مورد سرطان است)
- غدد متورم در گردن
- گرفتگی صدا بدون دلیل که پس از چند هفته بهتر نمیشود
- گلودردی که بهتر نمیشود
- مشکل در بلع
- سرفه مداوم که به دلیل سرماخوردگی نباشد
- مشکل در تنفس
- درد در جلوی گردن، که گاهی اوقات تا گوش ها احساس میشود.
انواع سرطان تیروئید
4 نوع اصلی سرطان تیروئید وجود دارد:
سرطان پاپیلاری
شایع ترین نوع آن است و حدود 80% موارد را شامل میشود و معمولا افراد زیر 40 سال، به ویژه زنان را تحت تاثیر قرار میدهد.
سرطان فولیکولار
از هر 10 مورد، 1 مورد را شامل میشود و در بزرگسالان میانسال، به ویژه زنان را درگیر میکند.
سرطان مدولاری تیروئید
کمتر از 1 مورد از هر 10 مورد را شامل میشود. بر خلاف انواع دیگر، می تواند ارثی باشد.
سرطان آناپلاستیک تیروئید
نادرترین و جدی ترین نوع، که حدود 1 مورد از 50 مورد را شامل می شود. معمولا افراد بالای 60 سال را مبتلا میکند.
کارسینومهای پاپیلاری و فولیکولی گاهی اوقات به عنوان سرطانهای متمایز تیروئید شناخته میشوند. درمان آنها نسبت به انواع دیگر آسانتر است.
برای دریافت ویزیت آنلاین تلفنی و متنی پیرامون مشکلات مربوط به تیروئید از سایت ایزو ویزیت استفاده نمایید.
علل سرطان تیروئید
سرطان تیروئید زمانی اتفاق میافتد که تغییری در DNA درون سلولهای تیروئید ایجاد میشود که باعث رشد غیرقابل کنترل آنها و تولید توده میشود. معمولا مشخص نیست که چه چیزی باعث این تغییر میشود، اما مواردی وجود دارد که می تواند خطر بروز سرطان تیروئید را افزایش دهد از جمله:
- ایجاد التهاب در تیروئید (تیروئیدیت) یا گواتر
- سابقه خانوادگی سرطان تیروئید - اگر یکی از بستگان نزدیک سرطان تیروئید داشته باشد، خطر بروز سرطان تیروئید بیشتر است.
- قرار گرفتن در معرض اشعه در دوران کودکی - مانند رادیوتراپی
- چاقی
- پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی (FAP) (یک نوع بیماری روده ای)
- آکرومگالی (یک بیماری نادر که در آن بدن هورمون رشد بیش از حد تولید میکند)
تشخیص سرطان تیروئید
تستهای تصویربرداری
-
سونوگرافی
در طول این آزمایش غده تیروئید در معرض تشعشعات قرار میگیرد. این آزمایش میتواند به تعیین جامد بودن یا پر بودن ندول تیروئید کمک کند. (گرههای جامد بیشتر احتمال دارد سرطانی باشند.) همچنین میتوان از آن برای بررسی تعداد و اندازه ندولهای تیروئید و تعیین بزرگ شدن غدد لنفاوی مجاور استفاده کرد.
-
اسکن ید رادیواکتیو
اسکن ید رادیواکتیو میتواند برای کمک به تعیین اینکه آیا تودهای که در گردن وجود دارد سرطان تیروئید است یا خیر استفاده شود. این روش اغلب در افرادی که مبتلا به سرطان تیروئید هستند استفاده میشود؛ تا مشخص شود سرطان تیروئید تمایز یافته از جمله (پاپیلاری، فولیکولی یا سلولی هورتل) گسترش یافته است یا خیر. از آنجایی که سلولهای سرطانی مدولاری تیروئید ید را جذب نمیکنند، اسکن ید رادیواکتیو برای این سرطان استفاده نمیشود.
برای این آزمایش، مقدار کمی ید رادیواکتیو (به نام I-131) بلعیده میشود (معمولا به صورت قرص) یا به داخل ورید تزریق میشود. با گذشت زمان، ید توسط غده تیروئید جذب میشود. چند ساعت بعد از دوربین مخصوص برای دیدن استفاده میشود. برای اسکن تیروئید، دوربین جلوی گردن فرد قرار میگیرد تا میزان تابش غده را اندازه گیری کند.
-
توموگرافی کامپیوتری (CT) یا سی تی اسکن
یک نوع آزمایش اشعه ایکس است که تصاویر مقطعی دقیقی از بدن میدهد. این آزمایش میتواند به تعیین محل و اندازه سرطانهای تیروئید و اینکه آیا آنها به مناطق مجاور سرایت کرده اند یا خیر، کمک کند، اگرچه سونوگرافی معمولا آزمایش انتخابی است اما سی تی اسکن میتواند برای بررسی گسترش سرطان به اندامهای اطراف مانند ریهها استفاده شود.
-
بیوپسی (نمونه برداری)
تشخیص واقعی سرطان تیروئید با بیوپسی انجام میشود که در آن سلولهای ناحیه مشکوک برداشته شده و در آزمایشگاه بررسی میشوند. سادهترین راه برای کشف سرطانی بودن توده یا ندول تیروئید، آسپیراسیون با سوزن ظریف از ندول (گره) تیروئید است.
-
آزمایشات خون
معمولا برای تشخیص سرطان تیروئید از آزمایش خون استفاده نمیشود. آزمایش خون معمولا برای تشخیص کم کاری و پرکاری تیروئید به کار میرود. اما در عین حال میتوانند به عنوان آزمایشات کمکی برای نظارت بر برخی سرطان ها انجام شود.
-
هورمون محرک تیروئید (TSH)
آزمایشهای سطح خونی هورمون محرک تیروئید (TSH یا تیروتروپین) ممکن است برای بررسی فعالیت کلی غده تیروئید شما استفاده شود. سطح TSH که توسط غده هیپوفیز ساخته میشود، اگر تیروئید به اندازه کافی هورمون تولید نکند، میزان TSH بالا میرود. T3 و T4 (هورمونهای تیروئید) اینها هورمونهای اصلی ساخته شده توسط غده تیروئید هستند. ممکن است سطح این هورمونها نیز برای به دست آوردن حس عملکرد غده تیروئید اندازهگیری شود. سطح T3 و T4 معمولا در سرطان تیروئید طبیعی است.
پیشنهاد مطالعه مقاله:
کم کاری تیروئید؛ علائم و درمان
روشهای درمان
درمان سرطان تیروئید به نوع سرطان تیروئید و میزان گسترش آن بستگی دارد.
درمانهای اصلی عبارتند از:
-
جراحی برای برداشتن بخشی یا تمام تیروئید
-
درمان با ید رادیواکتیو
در این روش فرد مبتلا یک ماده رادیواکتیو را میبلعد که در خون حرکت کرده و سلولهای سرطانی را میکشد.
-
رادیوتراپی
استفاده از دستگاهی برای هدایت پرتوها به سلولهای سرطانی، به منظور از بین بردن آنها
-
شیمی درمانی و درمانهای هدفمند
شامل مصرف داروهای خاص برای از بین بردن سلولهای سرطانی
کلام آخر
در بسیاری از این موارد افراد مبتلا به سرطان تیروئید درمان میشوند و طول عمر طبیعی خواهند داشت. اما بسته به نوع سرطان تیروئید و اینکه چقدر زود تشخیص داده شده است، متفاوت است. اکثر سرطان های تیروئید را میتوان با موفقیت درمان کرد. اما درمان سرطانهای پیشرفته میتواند سخت باشد، به خصوص اگر به درمان با ید رادیواکتیو (RAI) پاسخ ندهند. پزشکان و محققان به دنبال راه های جدیدی برای درمان سرطان تیروئید هستند که موثرتر باشد و عوارض جانبی کمتری به دنبال داشته باشد.
از هر 4 نفری که برای سرطان تیروئید درمان میشوند، 1 نفر بعدا به سرطان در قسمت دیگری از بدن، مانند ریهها یا استخوانها مبتلا میشوند، اما اگر این اتفاق بیفتد، اغلب میتوان سرطان را دوباره درمان کرد.
شانس تشخیص سرطان تیروئید در سال های اخیر افزایش یافته است. به نظر می رسد که بیشتر این افزایش نتیجه افزایش استفاده از سونوگرافی تیروئید باشد که میتواند ندولهای کوچک تیروئیدی را که ممکن است در گذشته یافت نمیشد را شناسایی کند.
سوالات متداول
چطور میتونم از دکتر فرید قاضی زاده نوبت بگیرم و ویزیت شوم؟