نشتی معده بعد از عمل اسلیو معده: راهنمای کامل تشخیص و پیشگیری
تهیه شده زیر نظر : تیم علمی تحقیقاتی ایزوویزیت

آیا پس از عمل اسلیو معده نگران عوارض احتمالی هستید؟ نشتی معده یکی از جدیترین عوارض این جراحی است که ممکن است در روزهای اول پس از عمل رخ دهد. اگر شما نیز این عمل را انجام دادهاید و میخواهید درباره علائم، علل و راههای پیشگیری از نشتی معده اطلاعات کاملی کسب کنید، این مقاله برای شما نوشته شده است. در ادامه، تمام آنچه که باید درباره این عارضه بدانید و چگونگی انتخاب «بهترین جراح چاقی در تهران» برای کاهش خطر بروز آن را بررسی خواهیم کرد.

متخصص جراحی عمومی

نشتی معده چیست و چرا اتفاق میافتد؟
نشتی معده یا Gastric Leak یکی از عوارض جدی عمل اسلیو معده محسوب میشود که طی آن محتویات معده از محل بخیههای جراحی به داخل حفره شکمی نشت میکند. این عارضه معمولاً در طی ۷۲ ساعت اول پس از جراحی رخ میدهد، اما ممکن است تا چندین هفته پس از عمل نیز بروز کند.
در عمل اسلیو معده، جراح حدود ۸۰ درصد از معده را برداشته و بخش باقیمانده را به شکل لولهای درمیآورد. این فرآیند نیازمند ایجاد خط بخیه طولانی در طول معده است که از نظر فنی پیچیدهترین بخش عمل محسوب میشود. نشتی معده زمانی اتفاق میافتد که این خط بخیه به درستی التیام پیدا نکرده و سوراخی در دیواره معده ایجاد شود.
علائم و نشانههای نشتی معده پس از اسلیو
تشخیص زودهنگام علائم نشتی معده میتواند نقش تعیینکنندهای در درمان موثر و جلوگیری از عوارض جانبی داشته باشد. اولین و مهمترین نشانه، درد شدید و مداوم در قسمت فوقانی شکم است که معمولاً در سمت چپ متمرکز بوده و با حرکت و تنفس تشدید میشود. این درد کیفیت متفاوتی نسبت به درد طبیعی پس از عمل دارد و بیمار احساس میکند که شدت آن به تدریج در حال افزایش است.
خطرات عمل اسلیو معده
عمل اسلیو معده علیرغم مزایای فراوان، همانند سایر جراحیهای بزرگ دارای خطرات و عوارضی است که بیماران باید قبل از تصمیمگیری از آنها آگاه باشند. نشتی معده که در ۱ تا ۳ درصد موارد رخ میدهد، جدیترین عارضه این عمل محسوب میشود و ممکن است منجر به عفونت شدید، سپتیسمی و حتی مرگ شود.
خونریزی داخلی یکی دیگر از عوارض مهم است که ممکن است در محل بخیهها یا نقاط برش رخ دهد. همچنین تشکیل لخته خون در رگهای پا و ریه، عفونت زخم جراحی، مشکلات تنفسی و واکنشهای دارویی از دیگر خطرات احتمالی هستند. در بلندمدت نیز ممکن است بیماران با مشکلاتی مانند کمبود ویتامینها، ریفلاکس معده، تنگی معده و مشکلات روانی مواجه شوند.
تشخیص و درمان نشتی معده
تشخیص سریع و دقیق نشتی معده نقش حیاتی در نجات جان بیمار دارد. پزشکان معمولاً با ترکیب علائم بالینی، آزمایشهای خونی و تصویربرداریهای تخصصی این عارضه را تشخیص میدهند. آزمایش خون نشاندهنده افزایش گلبولهای سفید، افزایش سرعت ترسیب و علائم التهاب است.
سیتی اسکن شکم و لگن با کنتراست، طلاییترین روش تشخیصی محسوب میشود که میتواند محل دقیق نشتی و میزان انتشار مایعات در حفره شکمی را نشان دهد. در برخی موارد نیز از تست بلع با کنتراست یا آندوسکوپی برای تایید تشخیص استفاده میشود.
درمان نشتی معده بستگی به شدت، محل و زمان تشخیص دارد. در موارد خفیف و تشخیص زودهنگام، ممکن است با درمان محافظهکار شامل ناشتایی کامل، تغذیه وریدی، آنتیبیوتیکهای قوی و درناژ منطقه آلوده کنترل شود. اما در موارد شدید، نیاز به جراحی مجدد فوری وجود دارد که ممکن است شامل ترمیم محل نشتی، شستشوی حفره شکمی یا حتی تبدیل عمل به روشهای دیگر باشد. مدت درمان معمولاً چندین هفته طول کشیده و نیازمند بستری طولانیمدت و مراقبتهای ویژه است.
انتخاب بهترین جراح برای عمل اسلیو معده
انتخاب جراح مناسب مهمترین تصمیم در کاهش خطر نشتی معده و سایر عوارض است. جراح باید دارای تخصص جراحی عمومی یا جراحی چاقی، فلوشیپ جراحی لاپاراسکوپیک و سابقه انجام حداقل ۱۰۰ مورد عمل اسلیو معده باشد. تجربه جراح در مدیریت عوارض و دسترسی به تیم پزشکی مجرب نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
مرکز درمانی باید مجهز به امکانات ICU، بخش مراقبتهای ویژه و تجهیزات پیشرفته تصویربرداری باشد. همچنین وجود تیم چندتخصصه شامل متخصص تغذیه، روانشناس و پزشک داخلی ضروری است. بررسی نظرات بیماران قبلی، میزان عوارض گزارش شده و شفافیت جراح در ارائه اطلاعات نیز معیارهای مهم انتخاب هستند.
پیشگیری از نشتی معده پس از عمل
پیشگیری از نشتی معده نیازمند همکاری کامل بیمار با تیم پزشکی و رعایت دقیق دستورات پس از عمل است. مهمترین نکته، رعایت رژیم غذایی تدریجی است که از مایعات شفاف شروع شده و طی چندین هفته به غذاهای جامد میرسد. هرگز نباید از این برنامه عدول کرد یا عجلهای در مصرف غذاهای سخت داشت.
مصرف مایعات باید به مقدار کم و با فواصل زمانی مناسب انجام شود. خوردن و نوشیدن همزمان، مصرف نوشابههای گازدار، غذاهای چرب و تند باید کاملاً متوقف شود. همچنین قرصهای بزرگ باید خرد شده یا در صورت امکان به شکل شربت مصرف شوند تا فشار اضافی به معده وارد نشود.
فعالیت بدنی باید تدریجی و تحت نظارت پزشک انجام شود. بلند کردن اجسام سنگین، ورزشهای شدید و فعالیتهایی که فشار شکمی را افزایش میدهند باید حداقل ۶ هفته اجتناب شوند. مراجعات منظم به پزشک، انجام آزمایشهای تعیین شده و گزارش فوری هر گونه علامت غیرطبیعی از اصول مهم مراقبت پس از عمل محسوب میشوند.
نکته مهم دیگری که باید برای پیشگیری از نشتی معده در نظر داشت انجام اندوسکوپی قبل از عمل چاقی توسط بهترین متخصص گوارش است.
کلام آخر
نشتی معده اگرچه عارضهای نادر اما جدی پس از عمل اسلیو معده است که با آگاهی کافی و انتخاب جراح مجرب قابل پیشگیری است. رعایت دقیق دستورات پزشک و شناخت علائم هشدار دهنده میتواند در تشخیص زودهنگام و درمان موثر نقش تعیینکنندهای داشته باشد. اکنون که با تمام جنبههای این عارضه آشنا شدهاید، میتوانید با اطمینان بیشتری تصمیمگیری کرده و مسیر بهبودی خود را با آرامش طی کنید.