سرماخوردگی چیست؟

سرماخوردگی چیست؟

سرماخوردگی که با نام زکام حاد نیز شناخته می‌شود، بیماری واگیردار مربوط به دستگاه تنفسی فوقانی است که عمدتا بینی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. سرماخوردگی معمولا با خستگی و عطسه آغاز می‌شود و معمولا 7 تا 10 روز بعد برطرف می‌شود و برخی علائم ممکن است تا 3 هفته طول بکشد.

بیش از 200 نوع ویروس عامل سرماخوردگی وجود دارد؛ با این حال، راینو ویروس‌ها (که خود بیش از 99 نوع مختلف هستند)، متداول‌ترین عامل ایجاد این بیماری هستند.

ویروس‌های عامل بیماری می‌توانند تا مدت زمان طولانی در محیط فعال بمانند و ممکن است از دستان به چشمان و بینی که محل رشد عفونت هستند، منتقل شوند. ویروس از طریق عطسه، سرفه و تماس با افراد یا اشیاء آلوده، قابل انتقال به بدن است. 

عفونت دستگاه تنفسی فوقانی بر اساس قسمت‌هایی از بدن که بیشتر دچار عفونت شدند، دسته‌بندی می‌شوند که سرماخوردگی عمدتا بینی، سینوس‌ها، گلو و هم‌چنین یک یا هر دو چشم را با التهاب ملتحمه، تحت تاثیر قرار می‌دهد.
تشخیص این بیماری از آنفلوآنزا بسیار مشکل و گاهی غیر ممکن است.

با هر بار ابتلا به بیماری، بدن انسان پادتن مربوط به ویروس را تولید می‌کند تا در آینده، دیگر به آن مبتلا نشود اما از آن جا که بیش از 200 ویروس مختلف باعث سرماخوردگی می‌شوند، با هر بار ابتلا باید پادتن مخصوص آن ساخته شود؛ به همین دلیل یک فرد در طول زندگی خود، به طور متوسط 50 بار به سرماخوردگی مبتلا می‌شود.

علائم سرماخوردگی

• گلو درد
• سر درد
• آبریزش بینی
• گرفتگی صدا
• تب
• گرفتگی بینی
• گرفتگی سینوس‌ها
• عطسه
• گرفتگی گوش
• سرفه
• گرفتگی و بدن درد
• درد مفاصل
• احساس خستگی
• درد عضلات
• سرفه‌ی بدون خلط
• بی‌اشتهایی

نحوه‌ی انتقال سرماخوردگی

ویروس سرماخوردگی اغلب به 2 شکل منتقل می‌شود؛ استنشاق و یا بلعیدن ذرات موجود در هوا که ویروس را در بر دارند و یا تماس با مخاط بینی یا اشیاء آلوده. این که کدام روش انتقال سرماخوردگی متداول‌تر است، هنوز مشخص نشده؛ اگر چه روی تماس دست با دست بیشتر تاکید می‌شود تا ذرات هوا.

این ویروس‌ها می‌توانند تا مدت زمان طولانی در محیط زنده بمانند و افرادی که در مجاورت ویروس قرار داشته باشند، بیشتر در معرض خطر ابتلا هستند.
هم چنین، انگشتان آلوده در جاهای عمومی مانند دستگیره‌ی در، در صورتی که با چشم یا بینی تماس پیدا کنند، ویروس قادر به انتقال خواهد بود. از آن جا که راه ارتباطی بین چشم‌ها و حفره‌های بینی باز است، تماس با چشم می‌تواند باعث انتقال ویروس به سمت بینی شود. 

تاثیر آب و هوا در ابتلا به سرماخوردگی

این عقیده که در معرض سرما قرار گرفتن باعث سرماخوردگی می‌شود، نادرست است؛ زیرا برای ابتلا به این بیماری، حتما باید با ویروس تماس برقرار شود. با این حال، قرار گرفتن در بعضی شرایط مانند خستگی و کار زیاد، استرس، تغذیه‌ی نامناسب و سیگار کشیدن، میزان آسیب‌پذیری بدن را افزایش می‌دهد.

نظریه‌ای که عرف به آن عقیده دارند این است که سرماخوردگی از طریق قرار گرفتن در معرض هوای سرد، به وجود می‌آید که علت نام‌گذاری این بیماری نیز، همین بوده است. 
نقش سرد شدن بدن به عنوان یک عامل خطرزا برای سرماخوردگی مورد بحث است؛ برخی از ویروس‌هایی که باعث سرماخوردگی می‌شوند، فصلی هستند و در هوای سرد و بارانی و مرطوب، بیشتر فعال هستند.

تشخیص سرماخوردگی

تفاوت بین عفونت‌های ویروس دستگاه تنفسی به طور کلی بستگی به محلی که علائم بروز می‌کند، دارد. تاثیر سرماخوردگی عمدتا روی بینی، فارنژیت بر روی گلو و برونشیت بر روی ریه‌ها می‌باشد.
آلرژی به گرده‌ی گیاهان نیز می‌تواند موجب آبریزش بینی شده که مشابه سرماخوردگی است. معمولا آبریزش بینی ناشی از آلرژی، زمان بیشتری به طول می‌انجامد. هم‌چنین بعضی از افراد با قرار گرفتن در هوای سرد، دچار آبریزش بینی می‌شوند که نمی‌توان آن را جزو علائم سرماخوردگی دانست.

راه‌های درمان سرماخوردگی در خانه

• استفاده از عسل و آبلیموی طبیعی
• صرف سوپ و مایعات
• مصرف ویتامین C
• استفاده از بخور گرم
• مرطوب کردن راه‌های تنفسی
• مصرف سیر در غذا
• استراحت کردن
• مصرف زنجبیل
• گرم نگه داشتن بدن
• مصرف دمنوش‌های طبیعی (شیرین بیان، گزنه، بابونه و...)

درمان سرماخوردگی

در حال حاضر هیچ دارویی که دوره‌ی بیماری را کوتاه و یا آن را کاملا درمان کند، به وجود نیامده است؛ به همین دلیل، درمان بیماری شامل تسکین و بهبود بخشیدن علائم آن می‌شود.

• استراحت کافی، نوشیدن مایعات و قرقره با آب ولرم و نمک، اقداماتی است که در گذشته انجام می‌شده و می‌تواند مفید باشد.
• هم‌چنین با استفاده از برخی داروها و تجویز پزشک، می‌توان علائم آن را کاهش داد تا در طول درمان، فرد کمتر احساس ناراحتی داشته باشد.