عمل اسلیو معده بهتر است یا عمل بای پس معده؟

جراحی لاپاراسکوپی چاقی به دو گروه کلی تقسیم می‌شود. جراحی های محدودکننده که معروف‌ترینش عمل اسلیو معده است و گروه دوم جراحی‌هایی که با کاهش جذب همراه هستند مانند جراحی بای پس معده. در جراحی اسلیو معده حدود 80 درصد حجم معده از شکم خارج می‌شود و آن چیزی که از معده می‌ماند معده‌ای شبیه به لوله با قطری نزدیک به 12 تا 15 میلی‌متر است. در جراحی بای پس معده قسمت زیادی از معده و ابتدای روده باریک از مسیر دستگاه گوارش خارج می‌شود. این عمل باعث می‌شود بیمار کمتر غذا بخورد و جذب غذا نیز کاهش پیدا کند. در طی سال‌ها، بارها با این پرسش از سوی بیماران مواجه شده‌ام: "کدام روش بهتر است؟" واقعیت این است که پاسخ به این سؤال به عوامل متعددی بستگی دارد، ازجمله شاخص توده بدنی (BMI)، عادات غذایی، سابقه بیماری‌های همراه و حتی سبک زندگی بیمار و این که گفته شود عمل اسلیو معده بهتر است یا بای پس معده درست نیست و هیچ‌کدام بر دیگری برتری ندارد. پیش از آنکه به بررسی تفاوت‌های این دو روش بپردازم، ابتدا لازم است نگاهی به تعریف هر یک از این جراحی‌ها داشته باشیم؛ یعنی عمل اسلیو معده چیست؟ 

اسلیو معده یکی از متداول‌ترین جراحی‌های کاهش وزن است که طی آن، حدود ۸۰ درصد از معده برداشته می‌شود و قسمت باقی‌مانده، شکلی شبیه به یک لوله باریک پیدا می‌کند. این تغییر باعث کاهش ظرفیت معده و کاهش تولید هورمون گرلین (هورمون گرسنگی) می‌شود که درنتیجه، بیمار کمتر احساس گرسنگی خواهد کرد. در مقابل، عمل بای پس معده روشی است که طی آن، مسیر گوارشی بیمار تغییر کرده و بخشی از روده کوچک دور زده می‌شود، به همین دلیل جذب مواد غذایی نیز کاهش می‌یابد. 

مقایسه عمل اسلیو معده و بای پس معده؛ تفاوت‌ها و مزایا

انتخاب بین عمل اسلیو معده و عمل بای پس معده کاملاً به شرایط جسمی بیمار و نظر تخصصی جراح بستگی دارد. نمی‌توان به طور قطعی گفت کدام روش بهتر است. هر دو جراحی به کاهش وزن قابل توجهی منجر می‌شوند و بیمار معمولاً طی یک سال پس از عمل، حدود ۶۰ تا 80 درصد وزن اضافی خود را از دست می‌دهد.

میزان کاهش وزن به میزان تعهد بیمار به ورزش و رعایت رژیم غذایی مناسب بعد از جراحی بستگی دارد. بیمارانی که دستورالعمل‌های تغذیه‌ای و فعالیت بدنی را به خوبی رعایت می‌کنند، نتایج بهتری خواهند گرفت.

به طور طبیعی، پس از رسیدن به حداقل وزن (معمولاً در پایان سال اول)، ممکن است بیمار دچار چند کیلوگرم بازگشت وزن شود. این بازگشت وزن کاملاً طبیعی است. اما اگر فرد بدون نظارت پزشک تغذیه، به شیرینی‌خواری، ریزه‌خواری یا مصرف غذاهای کم‌حجم و پرکالری روی بیاورد، احتمال بازگشت وزن افزایش پیدا می‌کند.

در صورت عدم رعایت نکات بعد از عمل ...

• در عمل اسلیو معده، احتمال بازگشت وزن حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد است.

• در عمل بای پس معده، این میزان کمتر بوده و حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد می‌باشد.

  

  پیشنهاد خواندن

  ---

  

  خطر مرگ در عمل اسلیو معده و نکات مهم برای کاهش ریسک جراحی

  

  چاقی چیست؟ روش‌ های درمان چاقی

همچنین باید در نظر داشت که سن بیمار و میزان فعالیت بدنی نقش مهمی در میزان کاهش وزن دارند؛ افراد مسن‌تر یا کسانی که فعالیت بدنی کمتری دارند، معمولاً کاهش وزن کمتری را تجربه می‌کنند.

مزایای عمل اسلیو معده:

• ساختار طبیعی دستگاه گوارش را تا حد زیادی حفظ می‌کند.
• عوارض مرتبط با سوءجذب مواد مغذی کمتر است.
• مدت بستری و دوران نقاهت کوتاه‌تر دارد.

مزایای عمل بای پس معده:

• کاهش وزن بیش‌تر نسبت به اسلیو معده.
• تأثیر بهتری در کنترل بیماری‌های متابولیکی مانند دیابت نوع ۲ دارد.
• احتمال بازگشت وزن در درازمدت کمتر از اسلیو معده است.

در برخی از بیماران که چاقی آن‌ها همراه با بیماری‌هایی نظیر ریفلاکس معده، دیابت نوع ۲، یا مشکلات متابولیکی پیشرفته است، عمل بای پس معده گزینه مناسب‌تری خواهد بود. از سوی دیگر، برای بیمارانی که حجیم‌خوار هستند یا سابقه خانوادگی سرطان معده دارند اسلیو معده انتخاب معقول‌تری است.

برگشت وزن بعد از عمل جراحی چاقی؛ واقعیت یا نگرانی بی‌مورد؟

یکی از دغدغه‌های بزرگ بیماران این است که آیا ممکن است بعد از مدتی، وزن ازدست‌رفته بازگردد؟ پاسخ  این است که بله، در برخی موارد ممکن است قسمتی از کاهش وزن بیمار برگردد اما این به معنی بازگشت کامل وزن بعد از عمل جراحی چاقی نیست. بر اساس تجربه من، مهم‌ترین دلایل بازگشت وزن پس از عمل چاقی عبارت‌اند از:

• رعایت نکردن رژیم غذایی و بازگشت به الگوی تغذیه‌ای ناسالم.
• عدم تحرک کافی و نداشتن فعالیت بدنی منظم.
• کشیده شدن معده به دلیل پرخوری مداوم (به‌ویژه در مورد اسلیو معده).
• مصرف نوشیدنی‌های پرکالری که باعث افزایش کالری دریافتی می‌شود.

نکته مهم این است که هیچ جراحی‌ای به‌تنهایی نمی‌تواند تضمین‌کننده کاهش وزن دائمی باشد. بیمارانی که سبک زندگی سالم را در پیش می‌گیرند، بهترین نتایج را از جراحی دریافت می‌کنند. در مواردی که بیمار دچار افزایش وزن شدید پس از عمل می‌شود، ممکن است نیاز به جراحی ترمیمی وجود داشته باشد. این مسئله در افرادی که عمل اسلیو انجام داده‌اند و پس از چند سال دچار اضافه‌وزن مجدد شده‌اند، بیشتر دیده می‌شود.

آیا این عمل‌ها خطرناک هستند؟

هیچ جراحی‌ای بدون عوارض نیست، اما وقتی عمل توسط یک جراح ماهر و در شرایط استاندارد انجام شود، خطرات آن به حداقل خواهد رسید. عمل اسلیو معده و بای پس معده، هر دو روش‌های ایمنی هستند، اما عوارض احتمالی آن‌ها متفاوت است.

عوارض شایع اسلیو معده:

• تهوع و استفراغ در هفته‌های اول.
• ریفلاکس معده (در برخی بیماران).
• احتمال کشیدگی معده و بازگشت وزن در درازمدت.

عوارض شایع بای پس معده:

• کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی به دلیل کاهش جذب.
• سندروم دامپینگ (افت ناگهانی قند خون پس از مصرف غذاهای شیرین).
• احتمال انسداد روده یا فتق داخلی.

به همین دلیل، انتخاب بین این دو روش باید بر اساس شرایط هر بیمار و تحت نظر پزشک متخصص انجام شود. همچنین، مراجعه منظم به پزشک، مصرف مکمل‌های تجویزشده و رعایت رژیم غذایی، تأثیر بسزایی در جلوگیری از این عوارض خواهد داشت.

کدام روش برای شما مناسب‌تر است؟

تصمیم‌گیری در مورد نوع جراحی، نیازمند مشاوره دقیق با جراح متخصص است. هیچ کدام از انواع جراحی‌های چاقی بهترین انتخاب نیست، بهترین نوع جراحی برای هر فرد بعد از انجام مشاوره، اقدامات قبل از عمل همچون آزمایش و اندوسکوپی، سابقه سرطان معده در خانواده، سابقه رفلاکس معده در خود فرد و موارد دیگر را باید در نظر گرفت تا مشخص کرد عمل اسلیو معده برای شما بهتر است یا عمل بای پس معده.

همچنین، انتخاب بهترین جراح اسلیو معده در تهران می‌تواند نقش مهمی در موفقیت جراحی داشته باشد. مهارت جراح، انتخاب تکنیک مناسب و انجام دقیق عمل، همگی عواملی هستند که بر نتیجه نهایی تأثیر می‌گذارند.

کلام آخر

هر دو روش اسلیو معده و بای پس معده، تکنیک‌های مؤثر و اثبات‌شده‌ای برای کاهش وزن و بهبود بیماری‌های مرتبط با چاقی هستند. اما انتخاب بین این دو به شرایط فردی شما بستگی دارد. به‌عنوان جراح چاقی، همواره توصیه می‌کنم که پیش از تصمیم‌گیری، جلسات مشاوره دقیق را انجام دهید و تمامی مزایا و معایب هر روش را در نظر بگیرید. درنهایت، موفقیت جراحی چاقی تنها در اتاق عمل رقم نمی‌خورد؛ بلکه تغییر سبک زندگی، رژیم غذایی مناسب و فعالیت بدنی کافی، فاکتورهای کلیدی در حفظ نتایج عمل هستند.

ارتباط با دکتر پدرام طالبیان: drpedramtalebian.com